Και τι θα γίνει με τα μουσεία;

Γράφει η Ευαγγελία Μπουκουράκη

Στις 13/02 ψηφίστηκε ο από την ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού για τον «εκσυγχρονισμό της μουσειακής πολιτικής». Με τον νόμο αυτό τα πέντε μεγαλύτερα μουσεία της Ελλάδας θα μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Τα μουσεία αυτά είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.

Ποια θα είναι, όμως, η μοίρα αυτών των μουσείων από την αλλαγή αυτή μέσα από τα μάτια ενός αρχαιολόγου.

Φαίνεται ότι το Υπουργείο προσπαθεί να βρει έναν τρόπο να ιδιωτικοποιήσει τα μεγαλύτερα μουσεία της χώρα και να αλλάξει το νομικό τους πλαίσιο. Μέχρι τώρα στις διοικητικές θέσεις των μουσείων τοποθετούνταν αρχαιολόγοι γνώστες των προβλημάτων και των ζητημάτων που προκύπτουν με τις αρχαιότητες. Απεναντίας με τον νέο νόμο το διοικητικό συμβούλιο των μουσείων θα το στελεχώνουν εντεταλμένοι του εκάστοτε Υπουργού Πολιτισμού χωρίς οι ίδιοι να γνωρίζουν περί αρχαιολογίας και αρχαιοτήτων.

Ερώτημα πρώτο πως γίνεται μέσα από ένα νομοσχέδιο να καταργείται σχεδόν και να παραγκωνίζεται η Αρχαιολογική Υπηρεσία;

Με το νόμο αυτό τα πέντε αυτά μουσεία ανεξαρτητοποιούνται από το δημόσιο ταμείο των μουσείων της Ελλάδος. Αυτό δημιουργεί εκ νέου νέα προβλήματα. Το κυριότερο είναι η δημιουργία ταμείου του κάθε ένα από αυτά τα μουσεία ξεχωριστά, το οποίο θα το διαχειρίζεται η διοίκηση με τον τρόπο που αυτή θεωρεί σωστό. Τι σημαίνει αυτό; Αύξηση της τιμής εισόδου στα μουσεία, περιορισμός της ελεύθερης εισόδου των μαθητών, των εκπαιδευτικών κα γενικότερα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Ταυτόχρονα, όμως, τα μικρότερα μουσεία της χώρας θα χάσουν ένα σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης τους που προέρχονταν από τα μουσεία με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα.

Ερώτημα δεύτερο, λοιπόν, τα πέντε αυτά μουσεία θα ιδιωτικοποιηθούν με όλες τις συνέπειες που μπορεί αυτό να έχει;

Επίσης, δίνεται πλέον η δυνατότητα σε αυτά τα μουσεία να ιδρύουν παρατήματα τους στο εξωτερικό ή το εσωτερικό και να επιτρέπεται ο δανεισμός εκθεμάτων σε άλλα μουσεία για πολλά χρόνια. Αυτό λίγο πολύ μας θυμίζει την συλλογή Στερν με τα κυκλαδικά- αν είναι- ειδώλια τα οποία τώρα βρίσκονται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, το οποίο μας δανείζει μέρος αυτών για 25 χρόνια. Θα μπορούν πλέον, δηλαδή, τα μουσεία να δίνουν εκθέματα τους στο εξωτερικό για δανεισμό χωρίς να υπάρχει κάποια ενημέρωση για την τύχη των αρχαιοτήτων μετά τον δανεισμό. Ερώτημα τρίτο σε τι αποσκοπεί η δημιουργία παραρτημάτων και πόσο τελικά αυτή θα επωφεληθεί η αρχαιοκαπηλική δραστηριότητα;

Ως μελλοντική αρχαιολόγος προβληματίζομαι αρκετά με τις νέες αλλαγές που θα επέλθουν σε αυτό τον τομέα. Ο πολιτισμός μας, η πιο γνωστή έκφανση της χώρας μας, από ένα δημόσιο αγαθό οδηγείται στην πλήρη εμπορευματοποίηση. Όλοι όσοι επαινούν τον Φειδία, τον Πραξιτέλη, τον Λύσιππο, τον Καλλίμαχο πάνε να τους κάνουν βορά για να γεμίσουν τα ταμεία.

Και όταν κάποιος αρχαιολόγος τελειώσει τις σπουδές του και βγει στην αγορά εργασίας πόσο εύκολο θα του είναι να βρει δουλεία; Τίθεται το ζήτημα του περιορισμού των θέσεων στην Αρχαιολογική Υπηρεσία και στην δημιουργία ενός εθελοντικού φαύλου κύκλου, στον οποίο οι αρχαιολόγοι δεν θα πληρώνονται για τις υπηρεσίες τους. Ήδη το επάγγελμα αυτό δεν δίνει πολλές ευκαιρίες για εργασία με καλές απολαβές, πόσο τώρα που ανώτερες θέσεις θα καλύπτονται από άτομα που δεν γνωρίζουν το αντικείμενο. Τα μουσεία χρειάζονται στο διοικητικό τους κομμάτι εγκεκριμένους αρχαιολόγους, συντηρητές αρχαιοτήτων και μουσειολόγους που γνωρίζουν τις ανάγκες των μουσείων και της συντήρησης των εκθεμάτων. 

Ο νέος νόμος έχει δημιουργήσει μεγάλες αντιδράσεις και αμέσως μετά την ψήφιση του πραγματοποιήθηκαν απεργιακές κινητοποιήσεις αρχαιολόγων που εναντιώνονται στην μετατροπή των μουσείων σε ΝΠΔΔ. Η μοίρα των μουσείων και των εκθεμάτων είναι πια στα χέρια της εκάστοτε κυβέρνησης.  

Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν απηχούν την άποψη της συντακτικής ομάδας ούτε του Pnyka Org. 

Μάθετε περισσότερα εδώ

Και τι θα γίνει με τα μουσεία;
Και τι θα γίνει με τα μουσεία;

Διαβάστε περισσότερα: μουσεία

Η Ελληνική διπλωματία στο σταυροδρόμι του Κοσόβου

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε ξεκινήσει κάποια ένοπλη σύγκρουση στο Κόσοβο, ωστόσο ανεξάρτητα από αυτό, η διένεξη επ’ αυτού του ζητήματος αποτελεί μία κρίσιμη πρόκληση για την Ελλάδα. 

Το φαινόμενο Tate και το είδωλο στον καθρέφτη μας

Ο συγκεκριμένος άνδρας αποτελεί αυτήν την εποχή μια από τις πιο πολυσυζητημένες περσόνες παγκοσμίως, γνωστός για τις ιδιαίτερα ερειστικές απόψεις του απέναντι στο γυναικείο φύλο.

Προεκλογικός… πυρετός

Μια ακόμα κυβερνητική τετραετία ολοκληρώνεται σύντομα στη χώρα μας και η ημερομηνία κήρυξης της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης δεν αργεί να ανακοινωθεί. 

Δολοφονία γυναικών: Aνθρωποκτονία ή γυναικοκτονία;

Ο όρος γυναικοκτονία είναι παλαιάς προέλευσης και, μάλιστα, οι ρίζες του εντοπίζονται το 1976, όταν για πρώτη φορά καταγράφηκε από τη κοινωνιολόγο Diana Russel

Εκλογές στην Τουρκία: Νίκη του σουλτάνου ή τέλος εποχής;

Πρόσφατα ο κυβερνητικός εταίρος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επιβεβαίωσε με δηλώσεις του την διεξαγωγή των τουρκικών γενικών προεδρικών και βουλευτικών εκλογών την Κυριακή 14 Μαΐου 2023.

Ευρωπαϊκό Mοντέλο Κοινωνικού Κράτους vs Νέα Δεξιά: Mετασχηματισμός ή ρήξη;

Η Ευρώπη – ιστορικά και γεωγραφικά- υπήρξε πρωτοπόρος τόσο στη δημιουργία όσο και στην ανάπτυξη/εφαρμογή του Κοινωνικού Κράτους.

Avatar photo
Ευαγγελία Μπουκουράκη

Η Ευαγγελία Μπουκουράκη είναι φοιτήτρια του Tμήματος Ιστορίας και Aρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ασχολείται κυρίως με θέματα που απασχολούν την αρχαιολογική κοινότητα και προκαλούν το ενδιαφέρον του κόσμου.

Άρθρα: 7