Γράφει ο Φίλιππος Πετρόπουλος Διάλογος
Η Δημοκρατία πολλοί πιστεύουν πως στηρίζεται ως πολιτικό καθεστώς στους θεσμούς της και στην διάκριση των εξουσιών αλλά και στον τρόπο με τον οποίο επιλέγετε ο κάθε αντιπρόσωπος δηλαδή διά της εκλογικής διαδικασίας.
Η αλήθεια είναι πως αυτή η ανάγνωση δεν περιγράφει και δεν εμφανίζει τον αληθινό λόγο που η Δημοκρατία μπορεί και στηρίζεται σε αντίξοες συνθήκες. Ο λόγος είναι ένας, και είναι ο διάλογος. Στην αρχή μιας θεωρητικής αντίληψης για το τι κρατά την δημοκρατία σταθερή ο διάλογος δεν πρωτό-εμφανίζεται αλλά αντιθέτως οι περισσότεροι σκέφτονται τους λόγους που προαναφέρθηκαν.
Η ανάλυση που όμως αναπόφευκτα έρχεται μετέπειτα αποδεικνύει πως για όλους τους λόγους (θεσμούς, διάκριση εξουσιών, εκλογές) το καταληκτικό στοιχείο που τα ενώνει όλα και τα συντηρεί είναι η ύπαρξη δημοσίου διαλόγου. Το ερώτημα λοιπόν είναι ένα και απλό: Γιατί ο δημόσιος διάλογος έχει τέτοια ισχύ ;
Έρευνα του Pnyka Press για τη διαχείριση ζητημάτων από την κυβέρνηση και πρόθεσης ψήφου
Αρχικά οι πολίτες οφείλουν και έχουν και το δικαίωμα αλλά και την δημοκρατική υποχρέωση να επικοινωνούν με τους εκλογικούς εκπροσώπους τους όπως αντίστοιχα και οι εκλογικοί εκπρόσωποι ( δημοτικοί σύμβουλοι, περιφερειάρχες, βουλευτές, κυβέρνηση, Πρόεδρος Δημοκρατίας) έχουν την ευθύνη να επικοινωνούν και να λογοδοτούν στους ψηφοφόρους τους αλλά και ευρύτερα στους πολίτες.
Αυτή η επικοινωνία είναι που κάνει την δημοκρατία άξια γιατί πολύ απλά η επικοινωνία καλεί τον εκπρόσωπο να λογοδοτήσει απέναντι στο τι έκανε, ποιος είναι και τι πρεσβεύει. Η λογοδοσία στον λαό με λίγα λόγια είναι ίσως πιο σημαντική ακόμα και από κάθε άλλη μορφή θεσμού γιατί είναι ο πυρήνας της δημοκρατίας. Μέσα από την λογοδοσία μπορεί ο πολίτης να κρίνει και να αξιολογεί πολιτικές, ιδεολογίες και αποφάσεις για το δικό σου μέλλον. Η λογοδοσία που παράγετε μέσα από την επικοινωνία μετατρέπει τον αδυσώπητο πολιτικό σε βαθιά δημοκράτη γιατί πολύ απλά η λογοδοσία είναι η δύναμη που ασκείται από τον λαό ως προς τους εκπροσώπους.
Με πολύ απλά λόγια, το μοναδικό όπλο που έχουν οι πολίτες δεν είναι η ψήφος αλλά η δυνατότητα που μας δίνετε μέσα από την επικοινωνία για να διαμορφώσουμε την ψήφο. Γιατί χωρίς τα ερεθίσματα της επικοινωνίας μεταξύ πολιτικών εκπροσώπων και πολιτών η ψήφος θα ήταν φαλκιδεμένη, ανεπηρέαστη και άρα άχρηστη από κάθε άποψη. Διάλογος
Τώρα που οροθετήθηκε η σημαντικότητα της επικοινωνίας πρέπει να σκεφτεί κανείς το είδος και το περιβάλλον της επικοινωνίας. Ποιο είναι εκείνο το είδος επικοινωνίας μεταξύ των δύο ρόλων (πολιτικοί – πολίτες) που επιτρέπει σε μια αστική κοινοβουλευτική Δημοκρατία να εφημερεύσει σε επίπεδο συμμετοχικότητας στην κάλπη αλλά και στην αξιολόγηση και την κριτική αντίληψη επιλογής υποψηφίων πολιτικών; Διάλογος
Το ερώτημα αυτό δεν έχει αποκλειστική απάντηση καθώς μέσα ακόμη και από τα πιο υγιή συστήματα επικοινωνίας που διαμορφώνονται στις δυτικές Δημοκρατίες της Ευρώπης και της Αμερικής, αναδεικνύονται πολιτικά πρόσωπα που λαϊκίζουν και διαβρώνουν την Δημοκρατία.
Το μοντέλο λοιπόν της επικοινωνίας αυτής που θα προταθεί δεν εκμηδενίζει το πρόβλημα αλλά το ελαχιστοποιεί προκειμένου να βελτιστοποιηθεί η Δημοκρατία. Πρέπει άλλωστε κανείς να βλέπει την Δημοκρατία ως όχημα που σε πάει στην αμέσως επόμενη καλύτερη στάση και όχι στον ιδανικό παράδεισο (άλλωστε οι παράδεισοι προτείνονται πάντα από τους πιο επικίνδυνους στην πολιτική).
Το μοντέλο λοιπόν, είναι ένας διάλογος όπου επιζητά την σύγκρουση ιδεών, σκέψεων και αστικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών αντιλήψεων. Μόνο μέσα από την σύγκρουση σε έναν διάλογο βγάζουμε ένα καινούριο πόρισμα ή επαληθεύουμε την αλήθεια σε ένα ήδη υπάρχον θέμα. Η σύγκρουση δεν είναι ούτε θετική ούτε αρνητική αλλά αναπόφευκτη σε μια Δημοκρατία. Γιατί πολύ απλά η σύγκρουση ιδεών είναι το σημάδι της υγιούς δημοκρατίας. Διάλογος
Αντιθέτως όταν βλέπουμε εξομαλυμένες καταστάσεις, μονολόγους και ηρεμία σε πολιτικές αποφάσεις που μπορεί να αλλάζουν ριζικά και στο status quo της κοινωνίας, τότε αυτή η σιωπή και η απώλεια σύγκρουσης είναι το πρώτο σύμπτωμα και το καμπανάκι πως η Δημοκρατία βάλετε.
Συνεπώς το προτεινόμενο μοντέλο του διαλόγου θα πρέπει να έχει πέρα από την σύγκρουση ως χαρακτηριστικό και κάποια ακόμη, όπως τον χρόνο της διεκπεραίωσης των επιχειρημάτων και την δυνατότητα ολοκλήρωσης σκέψεων από τους πολιτικούς αντιπάλους. Τρίτον, θα πρέπει να υπάρχει σεβασμός στην ομιλία των άλλων χωρίς καμία διακοπή. Τέταρτον θα επιβάλετε να γίνονται ερωτήσεις όπου αναγκαστικά θα πρέπει να απαντηθούν ακόμα και αν η απάντηση είναι υπεκφυγή ή και άσχετη από την ερώτηση.
Καθώς σε μια Δημοκρατία ως πολιτικός εκπρόσωπος βρίσκεται σε μια θέση όπου επιβάλετε να απαντήσει γιατί αυτή είναι η δουλειά του, να απαντά δηλαδή στις επικλήσεις που του γίνονται από τον Δημοκρατικό πλαίσιο της χώρας του ακόμα και αν αυτές είναι από τους πιο μισητούς του αντιπάλους. Τελευταίο χαρακτηριστικό του μοντέλου είναι η αποφυγή διαμεσολαβητή που διακόπτει κατά το δοκούν και παρεμβαίνει στην διεξαγωγή της συζήτησης ως πρόσχημα συντονιστή της συζήτησης.
Κάθε συζήτηση που θα πρέπει να γίνετε θα πρέπει να είναι ανεπηρέαστη από τυχόν παρεμβατικές ερωτήσεις εκτός θέματος ή σκόπιμη διακοπή ομιλητή. Οι κανόνες των λεπτών, και των φορών των ομιλιών από την στιγμή που είναι προκαθορισμένες, προστατεύει την ύπαρξη ανάγκης συντονιστή. Καθώς αφήνετε ελευθέρα στους πολιτικούς εκπροσώπους να εκφράσουν τις απόψεις τους.
Η Ελλάδα όμως που βρίσκεται σε όλο αυτόν τον χάρτη κανόνων διαλόγου και Δημοκρατικής συνέπειας ως προς την σύγκρουση ιδεών ή μονολόγων. Η Ελλάδα έχει συμπτώματα πτώχευσης της Δημοκρατίας ή βρίσκεται σε μια υγιή τροχιά Δημοκρατικής ανάπτυξης ; Είναι προστατευμένος ο δημόσιος λόγος πολιτικών και πολιτών ή όχι;.
Τα φαινόμενα ως προς την ύπαρξη δημοσίου διαλόγου είναι ανησυχητικά εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες. Η ύπαρξη αναλυτικών δεδομένων για την κατάδειξη ή ανάδειξη του Δημοκρατικού διαλόγου στην Ελλάδα είναι ελάχιστη έως και ανύπαρκτη. Συνεπώς θα πρέπει να αναλύσουμε τα κύρια μέσα επικοινωνίας δημοκρατικού διαλόγου στην χώρα μας. Τα οποία είναι τα μέσα μαζικής ενημερώσεις και δεν θα προσθέσω το διαδίχτυο καθώς οι περισσότερες αν όχι όλες οι αντιλογίες γίνονται στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο τα οποία μετά μονταρισμένα ή και αυτούσια δημοσιοποιούνται στις σελίδες των κοινωνικών διχτύων. Διάλογος
Σε όλα τα κανάλια και χωρίς καμία εξαίρεση το περιβάλλον στο οποίο διεξάγουνε τις αντιλογίες και τους δημοσίους διαλόγους είναι συγκεκριμένες και αρνητικές. Αρχικά ο χρόνος που δίνετε σε κάθε πολιτικό είναι ελάχιστος λόγο πίεσης τηλεοπτικού χρόνου, κάνοντας έτσι την αντιλογία από ουσιαστική και αναλυτική για δύσκολες και δυσνόητες έννοιες των νομοσχεδίων και των πολιτικών που προτείνονται ή χαράσσονται δύσκολα, μετατρέποντας τον διάλογο σε «ατάκα προς ατάκα». Αυτό δημιουργεί επί του προσωπικού εντάσεις καθώς ο κάθε πολιτικός προκειμένου να μείνει στην μνήμη του ψηφοφόρου για τα 2 με 10 λεπτά που έχει στην διάθεση του. Διάλογος
Επιπροσθέτως, διακοπές κατά την διάρκεια των συνειρμών των σκέψεων πάνε «σύννεφο» κάνοντας έτσι τον διάλογο σε μια φασαρία που στο τέλος όποιος έχει την πιο τσιριχτή και εριστική φωνή αποτυπώνετε ως νικητής ( γιατί στην ουσία δεν είναι κανένας). Επίσης δεν αφήνετε να γίνονται ερωτήσεις από πολιτικούς σε πολιτικούς καθώς αυτό αφαιρεί αλήθεια από την συζήτηση και εξουσία από τον δημοσιογράφο. Διάλογος
Παράλληλα με αυτό, οι δημοσιογράφοι που όλοι έχουν πολιτική κλήση είτε δεν αφήνουν να ακουστούν λεπτομερώς τα επιχειρήματα είτε εντελώς αντί-επαγγελματικά κάνουν προσωπικά υποκειμενικά σχόλια είτε σταματούν τον πολιτικό για να εκφράσουν την δική τους πολιτική άποψη ή βομβαρδίζουν με ερωτήσεις τον πολιτικό αγωνιώντας για μια δήλωση που θα φέρει νούμερα.
Ταυτόχρονα με όλα αυτά εστιάζουν στις αρνητικές ειδήσεις καθώς είναι αποδεδειγμένο πως φέρνει περισσότερα χρήματα κάνοντας έτσι τον διάλογο μεταξύ πολιτικών ακόμη πιο τοξικό και αρνητικό.
Τέλος και ίσως από τα πιο σημαντικά σφάλματα της σύγχρονης Ελληνικής Δημοκρατίας είναι η έλλειψη αντιλογίας μεταξύ πολιτικών αρχηγών ( θα έπρεπε να ήταν υποχρεωτική) αλλά και όταν σπανίως γίνετε στο κρατικό κανάλι της χώρας η δομή είναι και πάλι τηλεοπτική και όχι ουσιαστική γιατί έχει πάλι την νοοτροπία των λίγων δευτερολέπτων/λεπτών για να απαντηθούν ερωτήματα που απαιτούν χρόνο και ανάλυση. Διάλογος
Είναι ντροπή και λυπηρό να αφήνουμε τον καταναλωτισμό και την κερδοσκοπία να μειώνει τα λεπτά του δημοσίου διαλόγου προκειμένου να σώσουμε τον «τηλεοπτικό χρόνο» για τους διαφημιστές και τις εταιρίες όταν παράλληλα σκοτώνουμε την Δημοκρατία γιατί αυτό δεν είναι απλά φαινόμενο των ιδιωτικών καναλιών, αλλά συμβαίνει και στην δημόσια τηλεόραση.
Ένας αντίλογος επίσης θα έθετε πως ο κόσμος δεν έχει τον χρόνο ούτε την πολυτέλειά να παρακολουθήσει μακροσκελείς και μεγάλους διαλόγους. Η απάντηση σε αυτό είναι πως πολυτέλεια είναι η Δημοκρατία και όχι ο χρόνος που του στερείτε για να μαθαίνει, αξιολογεί και συγκρίνει τους πολιτικούς του εκπροσώπους. Επενδύω τον χρόνο μου για να έχω το κέρδος της δημοκρατίας. Συνεπώς ας είναι πολύωρα τα debate των αρχηγών, πολιτικών κλπ. Και ας μάθει ο κόσμος να τα παρακολουθεί σε αντίθεση με την κουλτούρα των Μ.Μ.Ε που θέλουν την ατάκα του δευτερολέπτου και την εντύπωση. Διάλογος
Οι εντυπώσεις στα ολοκληρωτικά καθεστώτα, οι διαπιστώσεις στις Δημοκρατίες.
Τέλος, το γεγονός ότι τα κανάλια μονοπωλούν τον δημόσιο διάλογο κάνει δύσκολο για τους πολιτικούς να εκφραστούν δημόσια. Καθώς χρειάζονται καλή δικτύωση με δημοσιογράφους και ενίοτε να υπάρχει συμφεροντολογική σχέση ή ακόμη και να πληρώσουν για λίγα λεπτά στον αέρα, χωρίς να ξέρουν την ατζέντα πολλές φορές και χωρίς να γνωρίζουν πόσα λεπτά θα μιλήσουν ή με ποιους αντιπάλους. Άρα ενισχύεται ο μονόλογος των μεγάλων πολιτικών και οι πιο αδύναμοι ως προς το σύστημα αποστομώνονται. Διάλογος
Το αποτέλεσμα είναι οι πολίτες να μαθαίνουν στην βία της ατάκας του δίλεπτου πιστεύοντας πως έμαθαν την πολιτική χάραξη του κάθε κόμματος επειδή δύο βουλευτές (με ενορχηστρωτές τους τηλεοπτικούς δημοσιογράφους) που φέρθηκαν σαν λυκειόπαιδα μπροστά στον τηλεοπτικό φακό που μπαίνει μέσα στα σπίτια των πολιτών. Διάλογος
Αυτό επιτρέπει και δίνει πάτημα στους λαϊκιστές να πνίγουν την Δημοκρατία, να ενισχύεται η αμάθεια αλλά και η έλλειψη διαφάνειας των ενεργειών των πολιτικών. Ενίσχυση Δημοκρατίας ισούται με έναν υγιή διάλογο που προωθεί την σύγκρουση ιδεών, απόψεων, πολιτικών προτάσεων και που επιτρέπει την δυνατότητα όλοι να μπορούν να εκφραστούν. Διάλογος
Ακούγεται αρκετά ουτοπικό ίσως και ανέφικτο αλλά κι όμως, η Ελλάδα αλλάζει μέσα από ιδιωτικές πρωτοβουλίες που ξεφεύγουν από τον μονοπώλιο του παραδοσιακού καναλιού. Μια τέτοια επαναστατική και καινοτόμα προσπάθεια είναι το “The Debate Podcast” μια πλατφόρμα που ξεκίνησε από φοιτητές που θέλανε να κάνουν ρητορικούς αγώνες και εξελίχθηκε στην πλατφόρμα που είναι τώρα, όπου πολιτικά πρόσωπα επιθυμούν επιτέλους κάτω από όσους κανόνες προτάθηκαν να μιλήσουν και να συγκρουστούν κόσμια και με σεβασμό τους κανόνες διαλόγου.
Η αλλαγή έρχεται στην χώρα μας ως προς τον Δημοκρατικό διάλογο και η ενίσχυση του εγχειρήματος αυτού έρχεται να βοηθήσει την Δημοκρατία. Διάλογος
Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν απηχούν την άποψη της συντακτικής ομάδας ούτε του Pnyka Org.
Διαβάστε περισσότερα: Διάλογος
Η Ελληνική διπλωματία στο σταυροδρόμι του Κοσόβου
Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχε ξεκινήσει κάποια ένοπλη σύγκρουση στο Κόσοβο, ωστόσο ανεξάρτητα από αυτό, η διένεξη επ’ αυτού του ζητήματος αποτελεί μία κρίσιμη πρόκληση για την Ελλάδα.
Το φαινόμενο Tate και το είδωλο στον καθρέφτη μας
Ο συγκεκριμένος άνδρας αποτελεί αυτήν την εποχή μια από τις πιο πολυσυζητημένες περσόνες παγκοσμίως, γνωστός για τις ιδιαίτερα ερειστικές απόψεις του απέναντι στο γυναικείο φύλο.
Δολοφονία γυναικών: Aνθρωποκτονία ή γυναικοκτονία;
Ο όρος γυναικοκτονία είναι παλαιάς προέλευσης και, μάλιστα, οι ρίζες του εντοπίζονται το 1976, όταν για πρώτη φορά καταγράφηκε από τη κοινωνιολόγο Diana Russel
Εκλογές στην Τουρκία: Νίκη του σουλτάνου ή τέλος εποχής;
Πρόσφατα ο κυβερνητικός εταίρος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επιβεβαίωσε με δηλώσεις του την διεξαγωγή των τουρκικών γενικών προεδρικών και βουλευτικών εκλογών την Κυριακή 14 Μαΐου 2023.
Ο αναδυόμενος πολυπολικός κόσμος, τα Δυτικά Βαλκάνια και η Ελλάδα
Αν μία λέξη μπορεί να αποτυπώσει με τον καλύτερο τρόπο το πλέγμα της σημερινής συγκυρίας σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτή είναι η κλιμάκωση.
Το τελευταίο διάστημα, ένα από τα ζητήματα που απασχολεί την επικαιρότητα είναι η υπόθεση της κ.Καϊλή, της αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που κατηγορείται για εμπλοκή σε κύκλωμα διαφθοράς.
Ευρωπαϊκό Mοντέλο Κοινωνικού Κράτους vs Νέα Δεξιά: Mετασχηματισμός ή ρήξη;
Η Ευρώπη – ιστορικά και γεωγραφικά- υπήρξε πρωτοπόρος τόσο στη δημιουργία όσο και στην ανάπτυξη/εφαρμογή του Κοινωνικού Κράτους.
Διάλογος Διάλογος
