Τι είναι το φαινόμενο Μαντέλα;

Γράφει η Έφη Σπινάσα

Το φαινόμενο Μαντέλα ή Mandela effect αναφέρεται σε μία κατάσταση στην οποία μια μεγάλη μάζα ανθρώπων πιστεύει πως συνέβη ένα συμβάν, χωρίς όμως αυτό να έχει συμβεί. Έτσι, εάν ποτέ έχετε πειστεί πως κάτι είναι αληθινό και μετά από καιρό ανακαλύψετε πως αυτό που πιστεύατε είναι λάθος, τότε έχετε βιώσει το φαινόμενο αυτό.

ΕΛΑ
ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ

Καθίσταται, επομένως, σαφές ότι η μνήμη μας δεν είναι αλάνθαστη. Σύμφωνα, με μια έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2020 στο επιστημονικό περιοδικό <<Psychological Science>>, όταν οι συμμετέχοντες μιας έρευνας για την ανθρώπινη μνήμη, κλήθηκαν να ανακαλέσουν κάποιες πληροφορίες, το 76% έκανε τουλάχιστον ένα λάθος. Αν και οι συμμετέχοντες στη μελέτη επέδειξαν ισχυρή μνήμη για τις λεπτομέρειες με ακρίβεια περίπου 93-95%, τα αποτελέσματα της έρευνας υπογραμμίζουν ότι η μνήμη ενός ατόμου δεν είναι αλάνθαστη.

Το φαινόμενο Μαντέλα πήρε το όνομά του από το θάνατο του Νοτιοαφρικανού ηγέτη Νέλσον Μαντέλα και την πλαστή ανάμνηση χιλιάδων ανθρώπων γύρω από αυτό. Συγκεκριμένα, πολλοί πίστευαν ότι ο Μαντέλα πέθανε στη φυλακή κατά τη δεκαετία του 1980, ενώ στην πραγματικότητα απεβίωσε στο σπίτι του το 2013, παρά τους ισχυρισμούς ορισμένων ανθρώπων ότι θυμούνται αποσπάσματα της κηδείας του στην τηλεόραση.

Ο όρος <<Mandela effect>> επινοήθηκε από την Fiona Broome, ερευνήτρια του μεταφυσικού για να εξηγήσει αυτό το είδος της παραμνησίας. Η Broome ωστόσο εξηγεί το φαινόμενο αυτό μέσω ψευδοεπιστημονικών θεωριών. Ισχυρίζεται ότι οι διαφορές προκύπτουν από την κίνηση μεταξύ παράλληλων πραγματικοτήτων (το multiverse). Αυτό βασίζεται στη θεωρία ότι σε κάθε σύμπαν υπάρχουν εναλλακτικές εκδόσεις συμβάντων και αντικειμένων.

Η ψυχολογία εξηγεί το φαινόμενο Μαντέλα με διαφορετικό τρόπο. Η γνωστική ψυχολογία μας λέει πως ανακαλούμε γεγονότα ή εμπειρίες με τρόπο λανθασμένο ή διαστρεβλωμένο στο πλαίσιο των λεγόμενων <<ψευδομνημών>>, μιας ασυνείδητης κατασκευής προκατασκευασμένων ή παρερμηνευμένων μνημών.

Το πιο αξιόπιστο παράδειγμα για το φαινόμενο Μαντέλα είναι το ρολόι στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολόνια στην Ιταλία. Το 1980 κατά την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση, γνωστή και ως <<σφαγή της Μπολόνια>> το ρολόι σταμάτησε στις 10.25 και η εικόνα αυτή έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο. Το ρολόι επισκευάστηκε λίγο αργότερα και για δεκαέξι συνεχόμενα χρόνια λειτουργούσε ανελλιπώς. Όταν χάλασε λόγω βλάβης το 1996 αποφασίστηκε να μείνουν οι δείκτες του κολλημένοι στις 10.25 ως φόρος τιμής στα θύματα της σφαγής του 1980.

Το 2009, η επιστημονική επιθεώρηση Cortex δημοσίευσε μια μελέτη των επιστημόνων του πανεπιστημίου της Μπολόνια, στην οποία αποδεικνύεται η συλλογική ψευδής μνήμη. Από τα 180 άτομα μέσης ηλικίας που γνώριζαν την περιοχή τα 160 δήλωσαν ότι το ρολόι ήταν σταματημένο από το 1980. Μάλιστα περίπου 127 άτομα ισχυρίστηκαν ότι όχι μόνο το θυμούνταν, αλλά ότι το έβλεπαν σταματημένο από τότε. Ανάμεσα στα άτομα με την ψευδή ανάμνηση ήταν και 21 υπάλληλοι του σταθμού. Μαντέλα

Κάποια άλλα χαρακτηριστικά παραδείγματα του φαινομένου είναι τα εξής: ο διάσημος Τραπεζίτης στη monopoly συνηθίζεται στην κοινή μνήμη να φοράει μονόκλ. Στην πραγματικότητα όμως δεν φοράει γυαλιά. Ακόμη, η παιδική σειρά Looney Tunes συχνά συγχέεται ως Looney Toons ή για το τραγούδι των Queen <<We are the champions>> πολλοί πιστεύουν ότι ο τελευταίος στίχος είναι ‘’no time for losers cause we are the champions of the world’’ αλλά στην πραγματικότητα το ‘’of the world’’ δεν υπάρχει.

Διαβάστε Περισσότερα: Μαντέλα

Μαντέλα


Ενεργειακό κόστος και άνοδος του πληθωρισμού: Ο «πονοκέφαλος» της Ευρώπης

Παρατηρούμε ότι η ακρίβεια έχει δείξει τα δόντια της εδώ και καιρό επηρεάζοντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις. 

Ρεπόρτερς χωρίς.. εγκυρότητα

Ολοένα και περισσότερο, τον τελευταίο καιρό, γίνεται λόγος στη πολιτική σκηνή της χώρας για τη κατάταξη της χώρας, όσον αφορά την ελευθερία του τύπου. Η αρχή έγινε με την δημοσίευση την έρευνα του RSF, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα βρίσκεται στην 108η θέση Παγκοσμίως. 

Δολοφονία του Θάνου Αξαρλιάν – Το χρονικό

Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται από την άνανδρη δολοφονία ενός 20χρονου φοιτητή, το όνομα του οποίου Θάνος Αξαρλιάν. Μέχρι και σήμερα, ένα μεγάλο «γιατί» πλανάται και μας βασανίζει.

Τρομοκρατική επίθεση στην εφημερίδα Real με έναν τραυματία

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, οι άγνωστοι δράστες τοποθέτησαν μηχανισμό με τρία γκαζάκια στην είσοδο του κτιρίου που εξερράγη λίγο πριν τις τρεις τα ξημερώματα.

ενεργειακό πληθωρισμό ενεργειακό πληθωρισμό

Σε δύο φάσεις οι πληρωμές για το Power Pass – Πότε καταβάλλονται τα ποσά

Σε δύο φάσεις οι πληρωμές για το Power Pass – Πότε καταβάλλονται τα ποσά – Οι τελικοί δικαιούχοι θα ειδοποιηθούν με sms ή e-mail αναφορικά με την έγκριση της αίτησής τους. Διάβασε περισσότερα εδώ.

Ποιός ήταν ο Σίνζο Άμπε;

Η Ιαπωνία θρηνεί την αναπάντεχη δολοφονία, ενός μεγάλου πολιτικού ηγέτη της. Μία δολοφονία που συγκλόνισε βαθύτατα τον λαό της χώρας, επαναφέροντας στη θύμηση του, τη επίθεση που δέχτηκε ο πολιτικός Ινετζίρο Ασανούμα, τον Οκτώβριο του 1960. 

Avatar photo
Έφη Σπινάσα
Άρθρα: 4