Πολιτική Ορθότητα: «Αστυνομία σκέψης» ή κοινωνική αναγκαιότητα;

Γράφει η Ιωάννα Τσαγιούπη Π

Πολιτική Ορθότητα: «Αστυνομία σκέψης» ή κοινωνική αναγκαιότητα;

Εριζόμενο ζήτημα στο κοινωνικοπολιτικό πεδίο αποτελεί σήμερα, μεταξύ άλλων, η έννοια της «Πολιτικής Ορθότητας». Το λεγόμενο “Political Correctness” απαντά στην αποφυγή χρήσης και αναπαραγωγής εκφράσεων που θεωρείται ότι προσβάλλουν ή περιθωριοποιούν κοινωνικές ομάδες που υφίστανται διαχρονικά κάθε λογής διακρίσεις. Πολιτική Ορθότητα Πολιτική Ορθότητα

      Αξιοπρόσεκτη είναι η διαφορετική σημασία του «πολιτικά ορθού» από τις αρχές έως και τα μέσα του 20ου αιώνα, οπότε και η αναφορά του συνδεόταν με τη δογματική υπακοή σε κομματική παράταξη της εποχής, έχοντας κατά κύριο λόγο δυσφημιστικό χαρακτήρα.

       Σύγχρονοι πολέμιοι του κινήματος της πολιτικής ορθότητας συνεχίζουν να αναγνωρίζουν την ύπαρξη δογματισμού στους κόλπους της. Κύριο επιχείρημα όσων τη μάχονται είναι η εξομοίωσή της με έναν κατασταλτικό μηχανισμό αστυνόμευσης της σκέψης. Έναν μηχανισμό που ενισχύει τη λογοκρισία, τη φίμωση της έκφρασης και το ιδεοληπτικό φιλτράρισμα των εννοιών με απώτερο σκοπό τη δικαίωση ενός ιδεολογικού αγώνα χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα. Πολιτική Ορθότητα Πολιτική Ορθότητα

Μιλούν με σθένος για ένα «ηθικό πλυντήριο» κοινωνικής αδικίας που αποπροσανατολίζει από ουσιώδη ζητήματα και εμμένει στο «γράμμα» των λέξεων. Προθάλαμος μιας κοινωνίας τρόμου φαντάζει η κοινωνία της πολιτικής ορθότητας στα μάτια όσων εναντιώνονται σε αυτή, καθώς καθιστά τους πολίτες εύκολα εν δυνάμει κατηγορούμενους, υπονομεύοντας αδιακρίτως το τεκμήριο αθωότητας και καταδικάζοντας όσους αποκλίνουν από το πρότυπο της σε ένα κοινωνικό θάνατο. Για οδοστρωτήρα της γλώσσας και της τέχνης μιλούν και οι καλλιτέχνες, οι οποίοι βλέπουν την κωμωδία και τη σάτιρα να χάνονται αργά στα έγκατα ενός – κατ΄εκείνους – ηθικολάγνου πουριτανισμού.

Δεν εκλείπουν, τέλος, κι εκείνοι που ταυτίζουν την πολιτική ορθότητα με μια επιδερμική ωραιοποίηση του λόγου, που πραγματοποιείται μόνο και μόνο προς αποφυγήν της όποιας κοινωνικής έκθεσης και στοχοποίησης. Αναφέρονται, με άλλες λέξεις σε μια μορφή  κοινωνικής υποκρισίας εν ονόματι της πολιτικής ορθότητας. Πολιτική Ορθότητα Πολιτική Ορθότητα Πολιτική Ορθότητα

       Αντίθετα, ιδιαίτερη αξία στο κίνημα αυτό διαγιγνώσκουν όσοι αντιμετωπίζουν τη γλώσσα ως θεμέλιο λίθο της ανθρώπινης σκέψης. Οι θιασώτες της πολιτικής ορθότητας επικαλούνται τη δυναμική του λόγου, ο οποίος διαμορφώνει ιδεολογίες και στάσεις ζωής, γι’αυτό και οφείλει να εκφέρεται με προσοχή. Οι θερμοί υποστηρικτές του κινήματος του political correctness απαρνιούνται την ύπαρξη σε αυτό ενός απόλυτου περιορισμού της ατομικής ελευθερίας, όπως ακούγεται.

Αντίθετα, υπογραμμίζουν την ανάγκη της πολιτικής ορθότητας ως τρόπου διεκδίκησης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, με την προσθήκη λελογισμένων περιορισμών έκφρασης που όμως δε διαφέρουν σε τίποτε από τους συνήθεις περιορισμούς που υπάρχουν σε κάθε πολιτισμένη κοινωνία,όπως για παράδειγμα, οι κανόνες κοινωνικής ευπρέπειας. Φανερά, στη σκέψη των ίδιων, η ελευθερία έκφρασης μπορεί και οφείλει να θυσιαστεί ως έναν βαθμό υπέρ του ανθρώπου που γίνεται αδιαλείπτως θύμα κοινωνικών και όχι μόνο, διακρίσεων.

Για όσους πρεσβεύουν τις ιδέες της, ένα σατυρικό μα συνάμα, προσβλητικό κοινωνικό σχόλιο φερειπείν, μπορεί να αποσιωπηθεί χάριν της προστασίας της ψυχικής υγείας ή υπόληψης του προσβληθέντα. Μιλούν για στάθμιση συμφερόντων που προτάσσει τον κοινωνικά πληγέντα έναντι της περιττής – κατ’εκείνους -σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ελευθερίας λόγου. Δε παραλείπουν, καταληκτικά να στηλιτεύσουν την μεροληπτική στάση των αρνητών του κινήματος, οι οποίοι ορθώνουν εναντίον της όταν αυτή αφορά σε κοινωνικά μορφώματα που υφίστανται διακρίσεις, ενώ την επικαλούνται με πάθος σε περιπτώσεις που θίγεται κάποιο άλλο ζήτημα, όπως εθνικού ή θρησκευτικού χαρακτήρα (λχ. στηλίτευση βλασφημίας έστω και σε κωμικό πλαίσιο).

       Υποστηρικτές και μη, λοιπόν, φαίνεται να φιλονικούν γόνιμα για ένα ζήτημα που λαμβάνει ολοένα και σημαντικότερες διαστάσεις στη σύγχρονη κοινωνική και πολιτική σκηνή. Η πολιτική ορθότητα με τη σημερινή σημασία φαίνεται να δίνει το παρών σθεναρότερα από κάθε άλλοτε, δίχως βέβαια να λείπουν και οι έντονοι επικριτές της. Χάριν στο κίνημα αυτό έχουν αποκατασταθεί σημαντικές κοινωνικές αδικίες. Όπως κάθε δυναμικό κίνημα, ωστόσο, έτσι και της πολιτικής ορθότητας μπορεί να αποδώσει καρπούς μονάχα εφόσον στερείται απολυτότητας. Είναι άραγε δυνατή, η εύρεση μιας «χρυσής τομής» ;

Διαβάστε περισσότερα:

τζόνι ντεπ

ΑΠΘ: Νέα επεισόδια – Πετροπόλεμος, χημικά και τραυματισμός φοιτητή

Επεισόδια μεταξύ μελών φοιτητικών συλλόγων και αστυνομικών είναι σε εξέλιξη αυτή την ώρα, μπροστά στο Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ.

πολιτική ορθότητα

Φοιτητικές Εκλογές: Τελικά ποιος ηττήθηκε;

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων κάθε εκλογικής διεργασίας αποτελεί το επιστέγασμα μια ιερής δημοκρατικής διαδικασίας.

Φοιτητικές Εκλογές 2022: Τα τελικά αποτελέσματα σύμφωνα με κάθε παράταξη

Στη δημοσιότητα δόθηκα από τις παρατάξεις τα τελικά απoτελέσματα για τις φοιτητικές εκλογές 2022.

ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών ελληνοαμερικανικών

Τζόνι Ντεπ Τζόνι Ντεπ Τζόνι Ντεπ Τζόνι Ντεπ

Avatar photo
Ιωάννα Τσαγιούπη

Η Ιωάννα Τσαγιούπη, γεννημένη στην Αθήνα, είναι προπτυχιακή φοιτήτρια στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ. Έχει ασχοληθεί ενεργά με προγράμματα ρητορικού λόγου και επιχειρηματολογίας, εθελοντικές δράσεις, ενώ υπήρξε και έφηβη Βουλευτής στην ΚΔ’ Σύνοδο της Βουλής των Εφήβων. Είναι λάτρης της τέχνης με ιδιαίτερη συμπάθεια στη λογοτεχνία και τον χορό, με τον οποίο ασχολείται και ερασιτεχνικά.
Συντονίστρια - Email: tsagioupi@pnykapress.gr

Άρθρα: 6