Γράφει η Ραφαέλα Τσότρα Τετραήμερη
Η εξουθένωση των εργαζομένων, η μειωμένη παραγωγικότητα στο πλαίσιο της πενθήμερης εργασίας και η έλλειψη ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, ωθήσαν πολλούς επιστήμονες και επιχειρηματίες στην υιοθέτηση του μοντέλου της τετραήμερης εργασίας.
Με βάση αυτή την νέα πρακτική, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να είναι περισσότερο παραγωγικοί και προσηλωμένοι στην δουλειά τους, παράγοντας χρήσιμο έργο χωρίς περισπασμούς και ταυτόχρονα να διαθέτουν περισσότερο προσωπικό χρόνο για τα ενδιαφέροντα, την οικογένεια και τους φίλους τους. Το πείραμα ξεκίνησε το 2007 από την εταιρεία Basecamp (τότε υπό την ονομασία 37 signals).
Βασίστηκε στην λογική ότι οι εργαζόμενοι, διαθέτοντας λιγότερες ώρες θα τις αξιοποιούσαν με μεγαλύτερη σύνεση, χωρίς να τις ξοδεύουν σε συζητήσεις με συναδέλφους, περισπασμούς και άσκοπες περιηγήσεις στο διαδίκτυο. Τα αποτελέσματα για την εν λόγω επιχείρηση ήταν επωφελέστατα, αφού σε εκείνη την δοκιμαστική περίοδο της 4ήμερης εργασίας, παρήγαγε τα δύο μεγαλύτερα project της για την εξυπηρέτηση πελατών και την οργάνωση δεδομένων σχετικά με την χρήση των προϊόντων της από τους πελάτες.
Η ιδεολογία αυτή διαδόθηκε στους επιχειρηματικούς κύκλους και δοκιμάσθηκε επανειλημμένα. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, τον Φεβρουάριο του 2022, 33 εταιρείες με υπαλλήλους σε έξι χώρες μείωσαν τον φόρτο δουλειάς των υπαλλήλων τους σε τέσσερις ημέρες, δηλαδή 32 ώρες την εβδομάδα. Το πείραμα που οργανώθηκε από την 4 Day Week Global, αποσκοπούσε να εξετάσει αν οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να είναι εξίσου παραγωγικοί στο 80% του χρόνου με την ίδια φυσικά αμοιβή.
Τα αποτελέσματα του πειράματος ήταν συντριπτικά θετικά. Οι εταιρείες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα σημείωσαν αυξημένα έσοδα και οι εργαζόμενοι ήταν πιο υγιείς και χαρούμενοι, ενώ υπήρχε και θετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον.
Στον ελληνικό χώρο, υπό το καθεστώς του νόμου 4808/2021 , η εφαρμογή του μοντέλου της 4ήμερης εργασίας δεν είναι εφικτή διότι κατά τα οριζόμενα του άρθρου 55 «η πλήρης απασχόληση καθορίζεται σε σαράντα (40) ώρες εβδομαδιαίως, οι οποίες δύνανται να κατανέμονται σε πενθήμερη ή εξαήμερη εβδομαδιαία εργασία, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή τις διαιτητικές αποφάσεις.»
Αυτό καθιστά σαφές ότι είναι αναγκαία η αναδιαμόρφωση του κανονιστικού πλαισίου με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργοδοτών και να παρέχεται η δυνατότητα συμβατικής συνομολόγησης 4ήμερης εργασίας 32 ωρών εβδομαδιαίως. Φυσικά, πρέπει να παρέχονται και ορισμένες εξασφαλίσεις στον εργοδότη ώστε να ελέγχεται η αποδοτικότητα του εργαζομένου και η κατά το μέγιστον αξιοποίηση των διαθέσιμων ωρών ώστε να μην κατανέμονται ατελεσφόρως, πάντοτε με σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα εργασιακά δικαιώματα/