Γράφει η Αθανασία Σαντίκου
Η Έκτακτη Επικαιρότητα έστρεψε το βλέμμα της δημοσιογραφίας προς την Αφρική, και συγκεκριμένα προς την Δημοκρατία του Σουδάν.
Προκειμένου να κατανοήσουμε τα τεκταινόμενα, οφείλουμε να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή. Η Νεότερη Ιστορία του κράτους, εγκαινιάζεται υπό την κατοχή της Αιγύπτου και την εξουσία που ασκούσαν οι Βρετανοί αποικιοκράτες. Στο έτος 1956 τοποθετείται η επίσημη ανεξαρτησία του κράτους με διπλωματικά μέσα, που συνοδεύτηκε από εμφύλια διαμάχη για την θέσπιση Συντάγματος και την εγκαθίδρυση πολιτεύματος.
Αντιμαχόμενα μέρη αποτέλεσαν το Βόρειο και Νότιο τμήμα του κράτους, καθώς οι χριστιανοί του Νότου διεκδικούσαν από τον Βορρά των Αράβων και των Μουσουλμάνων, την δημιουργία ενός ομοσπονδιακού συστήματος διακυβέρνησης. Η άρνηση των τελευταίων, εξώθησε αυτονομιστικές ομάδες σε εξέγερση. Το 1972, ο Α’ Εμφύλιος έληξε με την Ειρηνευτική Συμφωνία της Αντίς Αμπέμπα, παρέχοντας θρησκευτική και πολιτιστική αυτονομία στον Νότο.
Η νέα αιματοχυσία του 1983 λόγω πολιτικής αστάθειας, κορυφώθηκε στο πλαίσιο του Β’ Εμφυλίου Πολέμου, όταν ο συνταγματάρχης Omar Hassan al-Bashir εγκαθίδρυσε στρατιωτική δικτατορία, παρά την αντίσταση που προέβαλε ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός του Σουδάν (SPLA). Ο ίδιος επεδίωκε την συγκέντρωση των εξουσιών στο πρόσωπό του και τον έλεγχο των πετρελαιοπαραγωγικών πηγών του Νοτίου τμήματος του κράτους. Η διακυβέρνησή του χαρακτηρίστηκε από βιαιοπραγίες και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η έκταση των ενόπλων συρράξεων, με μονάδα μέτρησης τα θύματα, οδήγησε στην παύση πυρός και την υπογραφή της Συνολικής Ειρηνευτικής Συμφωνίας το 2005, δίνοντας 6ετή αυτονομία στον Νότο και επιτρέποντας το 2011, ύστερα από δημοψήφισμα, την οριστική απόκτηση της ανεξαρτησίας του.
Τον τερματισμό του αυταρχισμού του Bashir, σηματοδότησε η Σφαγή του Χαρτούμ το 2019, δίνοντας τη σκυτάλη της εξουσίας στο Κυρίαρχο Συμβούλιο, που αποτελούνταν από το Μεταβατικό Στρατιωτικό Συμβούλιο, υπό τον de facto αρχηγό του κράτους, Al-Burhan και στον επικεφαλής των παραστρατιωτικών ομάδων(RSF), Hemetti.
Επιστρέφοντας στο σήμερα, στην Δημοκρατία του Σουδάν, μαίνεται τα τελευταία 24ωρα εμφύλιος πόλεμος μεταξύ του Στρατού και των Παραστρατιωτικών ομάδων, ο οποίος πυροδοτήθηκε λόγω διαφωνίας των δύο ηγετικών προσωπικοτήτων για την πολιτική διακυβέρνηση της χώρας και την ένταξη των μελών της RSF στον στρατό.
Μαρτυρίες, καταγράφουν την εμφάνιση του στρατού στους δρόμους και μαχητικών αεροσκαφών που διεξάγουν επιχειρήσεις κατά των επιθέσεων από την RSF, στην πρωτεύουσα Χαρτούμ. Εν όσω αντηχούν πυροβολισμοί, οι τραυματίες στα νοσοκομεία πληθαίνουν, εξαντλώντας τα αποθέματα σε φάρμακα, φιάλες αίματος και εξοπλισμό μετάγγισης. Παράλληλα, σε αρκετές περιοχές διεκόπη η παροχή ρεύματος και η πρόσβαση στο διαδίκτυο, ενώ τα αποθέματα τροφίμων λιγοστεύουν σημαντικά.
Έκκληση τερματισμού εχθροπραξιών έκαναν προσωπικότητες από την διεθνή κοινότητα, όπως ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, A. Blinken, οι ομόλογοί του στην σύνοδο της G7 καθώς και παγκόσμιοι οργανισμοί, όπως το Συμβούλιο Ειρήνης και Σταθερότητας της Αφρικανικής Ένωσης, που συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση για την αντιμετώπιση της κρίσης στο Σουδάν, αλλά και ο ΟΗΕ που υπέβαλε πρόταση για ασφαλές πέρασμα καθημερινής ανθρωπιστικής βοήθειας, ύψους 3 ωρών.
Ο τελευταίος απολογισμός νεκρών ανέρχεται σε 100, εκ των οποίων 3 απεσταλμένοι του ΟΗΕ.
Η δραματική τροπή της εξέγερσης του Σαββάτου, πιθανόν να αποτελεί την αφετηρία μιας, μεγαλύτερου χαρακτήρα, διαμάχης για την απόκτηση εξουσίας μεταξύ των “ισχυρών”, που για πολλοστή φορά εκτονώνεται στους “ανίσχυρους
ΠΗΓΕΣ:
- Revolutionary Sudan: Hasan Al-Turabi and the Islamist State, 1989-2000
- FRONTLINE/WORLD . Sudan – The Quick and the Terrible . Facts and Stats | PBS
- Wayback Machine (archive.org)
- Σουδάν: Τέλος εποχής, μετά από τέσσερις μήνες διαδηλώσεων και 30 χρόνια αυταρχισμού | Έθνος (ethnos.gr)
- How paramilitary group leader Dagalo has consolidated power in Sudan (cnn.com)
- Sudan fighting: Civilians among dozens killed in Khartoum military clashes
- Calls grow for ceasefire in Sudan as deadly fighting continues | Sudan | The Guardian
- Έκτακτη σύνοδος της Αφρικανικής Ένωσης για την κρίση στο Σουδάν | Business Daily