Γράφει η Κώννα Λουκάνη
Διαβάζοντας κάποιος τον τίτλο του άρθρου μπορεί να απορήσει και να σκεφτεί “Μα καλά γιατί να είναι ατυχία να έχεις γεννηθεί γυναίκα;”.
Και όμως εν έτει 2023 γίνεται ακόμα αναφορά στο λεγόμενο Pink Tax η αλλιώς “ροζ φόρο”. Τι είναι αυτό;
Τι είναι ο “Ροζ Φόρος” – Pink Tax
Ο “ροζ φόρος” είναι τα περισσότερα χρήματα τα οποία μια γυναίκα είναι υποχρεωμένη να δαπανήσει για να μπορεί να έχει κάποιες υπηρεσίες και αγαθά πού αντίστοιχα ένας άντρας θα μπορούσε να έχει σε πολύ χαμηλότερη τιμή. Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο ειναι αρκετά έντονο. Ας το χαρακτηρίσουμε σαν μια ανισότητα η οποία είναι μέρος της καθημερινότητας μίας γυναίκας από τη στιγμή που γεννιέται. Ακόμα και στις πιο ανεπτυγμένες χώρες.
Το Pink Tax στην καθημερινότητα
Τα παραδείγματα μέσα στη καθημερινότητα είναι πολύ περισσότερα από ότι κάποιος απο εμάς μπορεί να φανταστεί. Πόσες από εμάς έχουμε επισκεφτεί το soupermarket της γειτονιάς μας για να προμηθευτούμε είτε ξυραφάκια, είτε κάποιο αποσμητικό; Και πόσες από εμάς έχουμε προσέξει πως τα αντίστοιχα αντρικά προϊόντα υπάρχουν σε πολύ χαμηλότερη τιμή; Προϊόντα που χρησιμεύουν στα ίδια πράγματα με ελάχιστες αλλαγές οι οποίες ειναι είτε στο χρώμα είστε στη διακόσμηση. Με λίγα λόγια προϊόντα που οι αλλαγές τους εξυπηρετούν καθαρά αισθητικούς σκοπούς και βοηθούν στην ωραιοποίηση του προϊόντος.
Ουσιαστικά, μια τελείως άδικη οικονομικά επιβάρυνση για την γυναίκα τη στιγμή που ήδη υπάρχει μισθολογική διάφορα αναμεσα στα δύο φύλα, τουλάχιστον στους περισσότερους χώρους εργασίας.
Το Pink Tax ιστορικά
Πως ξεκίνησε όμως ο “ροζ φόρος”; Περίπου 30 χρόνια πριν η πολιτεία της Καλιφόρνια ξεκίνησε να καταλαβαίνει και να μελετά το συγκεκριμένο ζήτημα, για να διαπιστωθεί λίγα χρόνια αργότερα ότι πάνω απο το 50% των καταστημάτων εκεί υπερχρέωνε τα γυναικεία προϊόντα και όλες τις υπηρεσίας που προορίζονταν για γυναίκες. Αυτός ήταν και ο λόγος που το 1995 ψηφίστηκε νόμος στην Καλιφόρνια για την κατάργηση στον φόρο του φύλου.
Το Pink Tax σήμερα
Μετά από αυτή την σύντομη ιστορική αναδρομή (που τόσο λατρεύω να κάνω) γυρνάμε ξανά στο σήμερα. Αν δώσει κάποιος λίγη προσοχή στο θέμα θα συνειδητοποιήσει πως και ακόμα αυτά τα χρήματα που δίνουν οι γυναίκες είναι ουσιαστικά ένα ακόμα κοινωνικό στερεότυπο και τίποτα περισσότερο. Ροζ συσκευασίες περίτεχνες, τεχνικές μάρκετινγκ οι οποίες “πατάνε” πάνω στις διακρίσεις των φύλων. Συσκευασίες, πιο “όμορφες” και πιο “ροζ” για να μπορέσει να δικαιολογηθεί η τιμολογιακή αυτή διάφορα τους. Ενώ αντίστοιχα, η πλειοψηφία των ανδρικών προϊόντων απαρτίζεται από χρώματα μπλε, γκρι, μαύρα και συσκευασίες απλές σε ακριβώς ίδια προϊόντα.
Οι γυναίκες στη διάρκεια της ζωής τους, παρόλο που -όπως αναφέρθηκε- πληρώνονται λιγότερο από ότι οι άντρες, έχουν περισσότερες ανάγκες από αυτούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η έμμηνος ρύση στη διάρκεια της οποίας μια γυναίκα θα χρειαστεί να αγοράσει προϊόντα αρκετά δαπανηρά που ένας άντρας δεν θα χρειαστεί μα αγοράσει και να ξοδέψει χρήματα σε αυτά ποτέ. Μετά από οδηγία της Ε.Ε η Ελλάδα μείωσε τον Φ.Π.Α σε αυτά τα προϊόντα απο 24% σε 13% τη στιγμή όμως που άλλες χώρες της Ε.Ε μείωσαν δραματικά τον Φ.Π.Α σε τέτοια προϊόντα (Γαλλία 5%) είτε τον μηδένισαν τελείως (Ιρλανδία).
Έχει έρθει πια ο καιρός αυτή η μικρή αλλα σημαντική ανισότητα να φτάσει στο τέλος της. Γιατί ο “ροζ φόρος” αποτελεί δυστυχώς ενα απο τα ποιο περίτρανα παραδείγματα που κάποιος μπορεί να δώσει ανισότητας των δύο φύλων. Είναι η στιγμή ο ρόλος της γυναίκας να είναι πιο ενεργός και υπολογίσιμος και να σταματήσει να γίνεται εκμεταλλεύσιμος τόσο σε οικονομικό οσο και κοινωνικό τομέα. Τη στιγμή που η Ελλάδα και άλλες χώρες έχουν γυναίκες σε τόσο υψηλές θέσεις που και οι ίδιες είναι “θύματα” του “ροζ φόρου”, έφτασε η στιγμή να γίνει η στοιχειώδης προσπάθεια μείωσης και γιατί όχι και απαγόρευσης του φαινομένου αυτού.
