Ο γερμανικός επανεξοπλισμός και η μεταβολή στους συσχετισμούς ισχύος: πηγή ενότητας ή αποσταθεροποίησης στην Ευρώπη;
Γράφει ο Χρήστος Μιχίδης
Στις καταιγιστικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών ήρθε να προστεθεί μία είδηση ιστορική, δεδομένων των γεωστρατηγικών αλλαγών και των μεταβολών στους συσχετισμούς ισχύος που επιφέρει τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Παρακολουθώντας την ομιλία του Γερμανού Καγκελάριου, Όλαφ Σόλτς, στη Μπόυντεσταγκ και, δη, την ανακοίνωσή του περί αύξησης των στρατιωτικών δαπανών της χώρας του κατά 100 δισεκατομμύρια ευρώ για το τρέχον έτος με σκοπό αυτές να αντικατοπτρίζουν προϊόντος του χρόνου κάτι παραπάνω από το 2% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας, διάφοροι αναλυτές έσπευσαν να μιλήσουν για ένα «γίγαντα που μόλις ξύπνησε από το λήθαργο».
Πρόκειται, αναντίλεκτα, για μια ιστορική μεταστροφή διάθεσης και πολιτικής της Γερμανίας στο πεδίο της ασφάλειας, δεδομένων των περιορισμών που της επέβαλλε επί του ζητήματος το ναζιστικό παρελθόν της αλλά και η πάγια μετα-ψυχροπολεμική επιλογή της για αφοσίωση στο οικονομοκεντρικό δόγμα της δημοσιονομικής ανάπτυξης έναντι της αμυντικής εξασφάλισης. Κάπως έτσι φαίνεται πως η «Οστπολιτίκ» και οι τόσες δεκαετίες γερμανο-ρωσικής και γερμανο-ανατολικής ευρύτερα προσέγγισης μπαίνουν στο συρτάρι.
Η Γερμανία που μέχρι πρότινος ακροβατούσε σε ένα φάσμα τεσσάρων πόλων, μεταξύ Ρωσίας, Κίνας, ΗΠΑ και Ευρώπης αποφασίζει τώρα να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στο ΝΑΤΟ, την εξωτερική πολιτική ασφάλειας της Ευρώπης και, κατά κύριο λόγο, στις δικές της αμυντικές και αποτρεπτικές ικανότητες. Όπως ανέφερε, άλλωστε, ο ίδιος ο Σολτς, η Γερμανία δεν προχωρά σε αυτήν την κίνηση μονάχα για να καλύψει τις διαχρονικές απαιτήσεις των ΝΑΤΟϊκών της συμμάχων, ιδιαίτερα δε των Αμερικανών, αλλά, ως επί το πλείστον, για τη μεγιστοποίηση της αμυντικής και αποτρεπτικής της ισχύος.
Σε αυτό το σημείο κρύβεται και το κρίσιμο διακύβευμα της απόφασης: Θα σταθεί ο γερμανικός επανεξοπλισμός εφαλτήριο για τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού στρατού του οποίου θα αποτελεί μέρος ή θα βρεθεί η Ευρώπη μπροστά στο ενδεχόμενο μιας πλήρους ηγεμονίας της Γερμανίας στη Γηραιά Ήπειρο τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο; Στα πλαίσια της έτερης ανακοίνωσης του Σολτς περί γαλλο-γερμανικής αμυντικής συνεργασίας αλλά και στήριξης του FCAS ως ακρογωνιαίου λίθου της ευρωπαϊκής άμυνας τα δύο σενάρια δεν επιβεβαιώνονται ούτε και απορρίπτονται απόλυτα. Αντίθετα, συμπορεύονται. Η Γερμανία αναδεικνύεται σταδιακά σε πυλώνα της ευρωπαϊκής άμυνας στα πλαίσια της αυτόνομης ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας αναλαμβάνοντας όμως ένα ρόλο ηγετικό ο οποίος ενδέχεται να ενεργοποιήσει την ανακλαστική αντίδραση των υπολοίπων ευρωπαϊκών κρατών.
Άλλωστε, οι μνήμες από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις φρικαλεότητες των ναζιστών δεν ξεθωριάζουν εύκολα όσα χρόνια κι αν περάσουν και προκαλούν την ανησυχία μιας δυνητικής «επανάληψης» τους. Μια τέτοια εξέλιξη ανησυχεί κατά κύριο λόγο την Πολωνία και τη Γαλλία, η οποία, όπως σημειώνει ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ηλίας Θερμός, εάν νιώσει ότι απειλείται από την γερμανική κυριαρχία θα ανατρέξει στην επανεξέταση της ενίσχυσης των γαλλο-ρωσικών σχέσεων. Αναμφίβολα, λοιπόν, θα δημιουργηθούν νέες ισορροπίες και θα υπάρξουν νέες μεταβολές στους συσχετισμούς ισχύος.
Σε ένα όχι αμιγές ευρωπαϊκό επίπεδο, καθίσταται σαφές πως η ενίσχυση του κοινού ευρωπαϊκού αμυντικού μηχανισμού και μετώπου θα υποβαθμίσει το ρόλο του ΝΑΤΟ και ως εκ τούτου αυτόν της Αμερικής ως εγγυητή ασφάλειας στις χώρες της Ευρώπης. Κάτι τέτοιο θα σημάνει τον περιορισμό της αμερικανικής επίνευσης στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα, εξέλιξη που σίγουρα δεν θα χαροποιήσει τις ΗΠΑ και θα ανακατέψει ακόμη περισσότερο τη διεθνή κονίστρα. Σε κάθε περίπτωση το μεγάλο ερώτημα παραμένει: Μετά τον γερμανικό επανεξοπλισμό, η Γερμανία θα αποτελέσει πηγή ασφάλειας και ενότητας στην Ευρωπαϊκή ήπειρο ή πηγή αποσταθεροποίησης και αιτία πρόκλησης νέων διενέξεων;
Διαβάστε περισσότερα: γερμανικό γερμανικό γερμανικό
Η Μολδαβία υπέβαλλε αίτηση για την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση
