Η εποχή των μνημονίων! Μια περίοδος της ελληνικής ιστορίας που η πλειοψηφία των Ελλήνων δε θέλει να θυμάται. Περίοδος κατά την οποία δοκιμάστηκαν οι αντοχές του ελληνικού λαού και σημειώθηκαν διαδηλώσεις, διαμαρτυρίες και απεργίες.

Πώς οδηγήθηκε η χώρα στα μνημόνια;

Στο ερώτημα αυτό μπορεί κάποιος να δώσει απάντηση, αν ανατρέξει λίγες δεκαετίες πριν και συγκεκριμένα στη δεκαετία του 1974. Τότε η Ελλάδα άρχιζε να προχωρά σε σύναψη δανείων. Επρόκειτο για υπέρογκα ποσά που είχαν ως συνέπεια και τη διόγκωση του χρέους.

Μέχρι το 2010 οι κυβερνήσεις με την πολιτική που ακολούθησαν δημιούργησαν μια οικονομική εικόνα εκρηκτική. Τα ελλείμματα του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα ήταν μονίμως υψηλά. Κατά το διάστημα 1980-1993 το χρέος της χώρας είχε εκτιναχθεί σε 111,6% από 28,6% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με την Eurostat το 2006 η Ελλάδα παρουσίαζε έλλειμμα στο 5,7% του ΑΕΠ(12,1δισ.ευρώ),το 2008 9,4% του ΑΕΠ (22,3 δισ. ευρώ) ,το 2009 15,4% του ΑΕΠ (36,1 δισ. ευρώ).Μάλιστα, το 2009 το χρέος αναθεωρείται στο 126,8% του ΑΕΠ ,δηλαδή 298 δισ. ευρώ.

Παράγοντες που δυσχέραιναν την ήδη άσχημη οικονομική κατάσταση ήταν οι αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις ,η ανοδική πορεία της ανεργίας, η αργή βιομηχανική παραγωγή, η έλλειψη επενδύσεων. Οι τράπεζες αντιμετώπιζαν δυσκολίες. Το 2009 η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας υποβαθμίζεται από τον οίκο Standard & Poors. Ακολούθησαν δύο ακόμα υποβαθμίσεις από τον οίκο Fitch και από τον οίκο Moodys τον Δεκέμβριο του 2009.Όλη αυτή η κατάσταση οδήγησε σε μια οικονομική κρίση έχοντας ως αφορμή την παγκόσμια κρίση που εκδηλώθηκε το 2009.

Έτσι, η Ελλάδα για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις διογκούμενες ανάγκες της, υπογράφει στις 8 Μαϊου του 2010 το πρώτο μνημόνιο( πρώτη δανειακή σύμβαση). Στις 12 Φεβρουαρίου του 2012 ψηφίστηκε το δεύτερο μνημόνιο από το ελληνικό κοινοβούλιο προκαλώντας τριβές εντός των κομμάτων. Στις 12 και 13 Ιουλίου του 2015 συμφωνήθηκε και τρίτο μνημόνιο που έληξε τον Αύγουστο του 2018. Η εποπτεία είχε λήξει κι έτσι η χώρα μέχρι τον Αύγουστο του 2022 βρισκόταν σε μεταμνημονιακή εποπτεία.

Η Ελλάδα, αν και κατάφερε να βγει από τα μνημόνια, εφάρμοσε σκληρά μέτρα λιτότητας. Ποια ήταν τα μέτρα που πλήγωσαν τους Έλληνες πολίτες; Πάγωμα μισθών, μειώσεις σε δώρα και επιδόματα, αύξηση του φόρου της βενζίνης, αύξηση του Φ.Π.Α. που έγινε σταδιακά και έφτασε μέχρι το 24%. Επεκτάθηκαν τα τεκμήρια διαβίωσης στα ακίνητα, αυξήθηκαν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων όπως και ο φόρος κατανάλωσης στα ποτά, τα τσιγάρα και τα καύσιμα κατά 10%.

Όλα αυτά τα μέτρα είχαν προκαλέσει την αντίδραση των πολιτών με έντονη την παρουσία τους σε απεργίες και πορείες. Ωστόσο ,η χώρα κατάφερε να βελτιώσει την οικονομία της ώστε αυτή να είναι ανταγωνιστική. Πέτυχε την δημοσιονομική της εξυγίανση και μπόρεσε να εξαλείψει το έλλειμμα όσο αφορά το ισοζύγιο πληρωμών.

Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που μπήκε στον χορό των μνημονίων. Γνωστή είναι και η Πορτογαλική κρίση. Πρόκειται για μία χώρα με οικονομικά μεγέθη παρόμοια με αυτά της Ελλάδας. Η Πορτογαλία υπέγραψε ένα μόνο μνημόνιο από την εποπτεία του οποίου εξήλθε πολύ γρήγορα. Η είσοδός της έγινε τον Μάϊο του 2011.Οι αιτίες που την οδήγησαν σε αυτό ήταν παρόμοιες με την Ελλάδα όπως παρόμοια ήταν και τα μέτρα που εφαρμόστηκαν. Το ερώτημα είναι πως η Πορτογαλία κατάφερε να δώσει λύση μ` ένα μόνο μνημόνιο και βγήκε από την εποπτεία σε πιο σύντομο διάστημα από την Ελλάδα.

Η απάντηση μπορεί να δοθεί ,αν λάβει κάποιος υπόψιν το λαό και το πολιτικό σύστημα των δύο χωρών.Σύμφωνα με τον Ζαρκαλούδη ,στην Πορτογαλία υπήρχε συναίνεση από το πολιτικό σύστημα.Στάθηκε ενωμένο όπως ενωμένος στάθηκε και ο πορτογαλικός λαός.Υπήρχε ομοψυχία κάτι που δεν είχαν ο ελληνικός λαός και οι Έλληνες πολιτικοί. Εκεί κατά τον Ζαρκαλούδη έγκειται η διαφορά.

Η περίοδος αναπροσαρμογής και για τις δύο χώρες είναι δύσκολη και χρονοβόρα και με θυσίες μεγάλες και επώδυνες…