Γράφει η Μαριάννα Ξενικάκη δημοκρατία δημοκρατία
Πολλοί θεωρούμε πως η Δημοκρατία, ειδικά στο Δυτικό κόσμο, είναι ένα κεκτημένο που δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί. Χαρακτηρίζεται από τις αξίες της ισότητας, της ελευθερίας, του σεβασμού στη διαφορετικότητα και της ελευθερίας της έκφρασης. Ωστόσο, με το πέρασμα των χρόνων, οι πεποιθήσεις αυτές ανατράπηκαν, όταν άρχισαν να αναπτύσσονται συμπεριφορές αμφισβήτησης του θεσμού και της αξίας της Δημοκρατίας, αλλά και κινήματα, τα οποία καταφεύγουν σε αντιδημοκρατικά μέσα για την επιβολή των θέσεων και των ιδεών τους.
Τέτοια αντιδημοκρατικά μορφώματα δεν εμφανίστηκαν μόνο ως εξτρεμιστικά κινήματα, αλλά και, εντός των δυτικών κοινωνιών, ως ακροδεξιά και νεοναζιστικά κινήματα. Αυτές οι ακραίες ιδεολογίες, κατάφεραν να βρουν ένα δίαυλο επικοινωνίας, γεγονός που τους επέτρεψε να αναπτυχθούν σε κινήματα. Μάλιστα, τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Social Media) έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σε αυτή την πορεία. Πώς; Η ίδια τους η φύση είναι τέτοια, που μας επιτρέπει τη σύνδεση και την επικοινωνία με άγνωστα, μέχρι εκείνη τη στιγμή, για εμάς πρόσωπα και την ανταλλαγή απόψεων με αυτά, λειτουργώντας ως γέφυρα, η οποία οδηγεί στη διαρκή ανάπτυξη τέτοιων φαινομένων.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αρνητικής επιρροής των social media στην ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας σε καιρό ειρήνης, είναι η εισβολή στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ, στις αρχές του 2020. Επίσης, όλα αυτά που συμβαίνουν στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, κατά τη διάρκεια και της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία, αποτελούν ακόμα ένα τρανό παράδειγμα της κακώς νοούμενης επιρροής που μπορούν να έχουν.
Η αναπαραγωγή και διάδοση fake news, ο φανατισμός, η συγκρότηση κοινοτήτων, αλλά, και η τραγικότητα των εξελίξεων, σίγουρα θα πρέπει να μας προβληματίζουν. Εξάλλου, πολλοί αναλυτές έχουν αναρωτηθεί για το εάν το πρόβλημα εντοπίζεται στις ίδιες τις πλατφόρμες, ή στα μηνύματα και, ιδίως, στους δημιουργούς τους. Επίσης, στον ίδιο βαθμό, έχουν γίνει ενέργειες για να διαπιστωθεί η προσπάθεια εκμετάλλευσης των χρηστών, μέσω των social media, όπως στην περίπτωση του σκανδάλου της Cambridge Analytica, το οποίο «επηρέασε», υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ, τις εκλογές του 2016 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Χαρακτηριστικό είναι, όμως, πως, κατά την προεκλογική περίοδο του 2016 στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 0,1% των χρηστών παρήγαγε το 80% των ψευδών ειδήσεων, στοιχείο που δείχνει πως τα social media δεν είναι εκ φύσεως καλά ή κακά για τη δημοκρατία, καθώς δεν προκαλούνται σε όλους τους ανθρώπους και σε όλες τις κοινωνίες οι ίδιες επιδράσεις. Η επιρροή των social media στον πολιτικό και κοινωνικό διάλογο, που φαίνεται να οξύνει συμβάντα, όπως η έφοδος στο Καπιτώλιο, γίνεται ένα εξαιρετικά σημαντικό πολιτικό ζήτημα παγκοσμίως. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στη χώρα μας με το κακόβουλο λογισμικό Predator, και την έντονη πολιτική κόντρα που έχει ξεσπάσει μεταξύ των πολιτικών αρχηγών.
Βέβαια, δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τις πολλές θετικές επιδράσεις των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στη λειτουργία της Δημοκρατίας. Η αμεσότητα στην ενημέρωση και την επικοινωνία, η αλληλεπίδραση μεταξύ των χρηστών και η ανταλλαγή απόψεων, η συμβολή τους στην προάσπιση δικαιωμάτων, την εκδήλωση κοινωνικών κινημάτων όπως το «me too». το «black lives matters» κ.α., ακόμα και η αποκάλυψη σκανδάλων, η προστασία των ζώων και των ζωών και η απόκτηση επίγνωσης για αρκετά σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, είναι μερικά παραδείγματα σημαντικών θετικών επιδράσεων των social media, ιδιαίτερα στο πεδίο της κοινωνίας.
Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως, όσο τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης δημιουργούν ένα αποκεντρωμένο δίκτυο ενημέρωσης, τόσο δυσκολότερο γίνεται για μία κεντρική Αρχή να ελέγξει τη ροή της πληροφόρησης που φτάνει στο κοινό. Αυτό που μάλλον πρέπει να εξεταστεί είναι το κατά πόσο και με ποιες προϋποθέσεις τα social media μπορούν να μετατραπούν από ένα χρήσιμο εργαλείο υπεράσπισης της Δημοκρατίας, σε όπλο εναντίον της.
Βέβαια είναι σημαντικό, οι Δημοκρατίες, να ανακτήσουν τον έλεγχο του δημοσίου διαλόγου από τους κολοσσούς των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για μια ασφαλή δημοκρατική λειτουργία, παράλληλα με την ύπαρξη κοινωνικών δικτύων, και όχι για μια Δημοκρατία που συνιστά ‘’μαριονέτα’’ στα χέρια των χρηστών, με πρόφαση την ελευθερία της γνώμης και της γραφής.
Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν απηχούν την άποψη της συντακτικής ομάδας ούτε του Pnyka Org.
Διαβάστε περισσότερα: δημοκρατία αλλαγή
«Παιδί» και «ίδρυμα»: Δύο αταίριαστες μεταξύ τους λέξεις
«Έχει παγώσει» η κοινωνία το τελευταίο διάστημα με τις καταιγιστικές εξελίξεις στην υπόθεση της «Κιβωτού του Κόσμου», με την κοινή γνώμη να «πέφτει από τα σύννεφα» για ακόμη μία φορά.
Υποκλοπές: Άλλο ένα «φάουλ» της αντιπολίτευσης
Έχουν παρέλθει παραπάνω από δύο μήνες από τη μέρα που βγήκε στο φως η είδηση σχετικά με την παρακολούθηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, από την ΕΥΠ.
H επιρροή της καραντίνας στην υγεία μας
Μετά από τη καραντίνα, συνάνθρωποι μας εμφάνισαν ψυχολογικά προβλήματα και χρειάστηκε να επισκεφτούν κάποιον ειδικό.
Ποιος είναι εκείνος που τελικά έχει αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας; Το κυβερνών κόμμα; Οι κατευθυντήριες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ή μήπως ο νόμος;
Το φαινόμενο της φυγής ανθρώπινου κεφαλαίου δεν είναι ξένο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά αντιθέτως γνωρίζει αυξητική τάση.
Κυριακή απόγευμα. Για κάποιους οι λέξεις αυτές αποπνέουν μια αύρα ραστώνης. Οι τελευταίες πινελιές χαλάρωσης που πρέπει να τοποθετηθούν επιμελώς, πρώτου ο λευκός καμβάς της νέας εβδομάδας λάβει θέση.
Κόκκινα δάνεια: Μια σκληρή Ελληνική πραγματικότητα
α κόκκινα δάνεια των τραπεζών αποτελούν ένα φλέγον ζήτημα, το οποίο ταλαιπωρεί την ελληνική κοινωνία έντονα, ιδίως την τελευταία δεκαετία.
