Στις 31 Μαΐου «έφυγε» από τη ζωή ένας από τους πιο ευθείς και κυνικούς πολλές φορές, πολιτικούς της μεταπολίτευσης, ο Θεόδωρος Πάγκαλος. Από τις ατάκες, που ανά καιρούς ξεστόμισε μια έμεινε χαραγμένη στο μυαλό των Ελλήνων. «Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατειακής διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της πολιτικής» ήταν τα λόγια του Αντιπροέδρου της τότε κυβέρνησης.

Μέσα σε λίγες μόνο γραμμές περιέγραψε με τον πιο εύστοχο και ειλικρινή τρόπο την κατάντια του ελληνικού πολιτικού συστήματος, έστω και ως Μετά Χριστόν προφήτης. Σημαντική μερίδα πολιτών τότε διαμαρτυρήθηκε και ξεσηκώθηκε από την εν λόγω δήλωση, η οποία έθεσε το σύνολο του ελληνικού λαού προ των ευθυνών του. Τα λόγια του Πάγκαλου, όμως, αποτέλεσαν την ανάγνωση μιας κατάστασης που δείχνει να χαρακτηρίζει ακόμα και σήμερα σε μεγάλο βαθμό το πολιτικό τοπίο, αποδεικνύοντας με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι δεν μάθαμε τίποτα απολύτως από την οικονομική κρίση που τόσο δύσκολα βιώσαμε στη χώρα μας.

Η σημερινή έκδοση του «Μαζί τα φάγαμε!»

Στη σημερινή εποχή, βέβαια, σε ανάλογο ύφος ταιριάζει «γάντι» και η ατάκα «Μαζί τα… κρύψαμε!». Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) Γιάννης Στουρνάρας ανακοίνωσε ότι τα εισοδήματα των Ελλήνων ανέρχονται στα 80 δισεκατομμύρια ευρώ. Όλα καλά μέχρι εδώ, ποιο είναι το πρόβλημα; Θα αναρωτιόταν κάποιος. Η επόμενη αξιοσημείωτη πληροφορία που έρχεται να προστεθεί στα δηλωθέντα έσοδα των Ελλήνων, είναι η ετήσια κατανάλωση της χώρας ύψους 140 δισ. «Λογικό!» θα αποκρινόταν κανείς. Μονίμως, την επικαιρότητα μονοπωλούν η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση μαζί με τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Φυσικό επακόλουθο, λοιπόν, οι άνθρωποι να αρχίσουν να ξοδεύουν τα χρήματα που έχουν στην «άκρη».

Σημαντική λεπτομέρεια – αντίλογος στον παραπάνω συλλογισμό; Οι αποταμιεύσεις των φορολογουμένων της χώρας έχουν αυξηθεί! Να το επαναλάβουμε για να συλληφθούμε το μέγεθος: Γίνεται λόγος για απόκρυψη εσόδων ύψους τουλάχιστον(!) 60 δισ., με υπολογισμούς να δείχνουν ότι η απώλεια αντιστοιχεί στο 32% των φορολογικών εσόδων, το οποίο μεταφράζεται σε 18 δισ. ευρώ!

Ακόμα, να αποδεχθούμε την αποτυχία του ελληνικού φορολογικού συστήματος; Ένα σύστημα, το οποίο αντί να προσφέρει κίνητρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής, την ενισχύει. Πώς άλλωστε περιμένουν τα κυβερνητικά στελέχη ένας Έλληνας ελεύθερος επαγγελματίας να φορολογείται τόσο σκληρά και να δηλώνει όλα του τα έσοδα; Η πλειονότητα αυτών θα οδηγούνταν σε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Φυσικά, το επιχείρημα ότι λόγω της φοροδιαφυγής είναι υψηλοί οι φορολογικοί συντελεστές αποτελεί ένα επιχείρημα δημοτικού και δεν θα σχολιαστεί περαιτέρω.

Μια δίκαιη λύση

Από την άλλη, ένα φορολογικό μοντέλο που στα μάτια μου φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστικό, και ακούγεται όλο και περισσότερο από πολιτικά στελέχη στο δημόσιο λόγο, είναι η καθιέρωση του flat tax και αναγνώριση όλων των εξόδων των φορολογουμένων. Το ποσοστό του φορολογικού συντελεστή δεν είμαι ο αρμόδιος να το καθορίσω και ίσως δεν έχει και ιδιαίτερη αξία για το παρόν άρθρο. Όμως, σίγουρα θα αποτελούσε ένα κίνητρο για τους καταναλωτές να ζητούν τις αποδείξεις από τους επιχειρηματίες.

Παράλληλα, αποτελεί και μια δίκαιη λύση για όλους τους Έλληνες πολίτες. Ποιος είναι ο λόγος και η λογική με την οποία φορολογείται ο Έλληνας πολίτης για χρήματα που του έχει πάρει ήδη το κράτος; Με πιο απλά λόγια, ένας φορολογούμενος, ο οποίος πραγματοποιεί αγορές εντός ενός φορολογικού έτους δίνει, μέσω των αγορών του, ένα μέρος των εσόδων του στο κράτος μέσω του ΦΠΑ. Στο τέλος, όταν θα υποβάλλει τη φορολογική του δήλωση, όμως, θα κληθεί να πληρώσει φόρο για χρήματα, τα οποία έχει δώσει ήδη στο Ελληνικό Δημόσιο! Ας το σκεφτούν διαφορετικά οι αρμόδιοι, λοιπόν. Η πάταξη της φοροδιαφυγής απαιτεί κίνητρα, όχι υπέρμετρους φορολογικούς συντελεστές.

Η αποτυχία του εκπαιδευτικού μας συστήματος

Με αφορμή τις ανακοινώσεις του διοικητή της ΤτΕ, θα ήθελα να θίξω ένα ακόμα μείζονος σημασίας ζήτημα. Μεταξύ των σχολίων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, παρατήρησα τον οικονομικό αναλφαβητισμό, ο οποίος σαφέστατα διακρίνεται σε μερίδα του ελληνικού λαού. Διάβαζα λοιπόν για κυβερνητικές ευθύνες, οι οποίες σχετίζονται με το ύψος των μισθών στην Ελλάδα και οι οποίοι με τη σειρά τους, οφείλονται για την υψηλότατη φοροδιαφυγή. Μαζί

Αρχικά, αποτελούν δύο έννοιες όχι και τόσο στενά συνυφασμένες, όπως τις αντιλαμβάνομαι εγώ τουλάχιστον. Έπειτα, όσοι υποστήριξαν και υποστηρίζουν το εν λόγω, αλλά και όμοιας φύσης, επιχείρημα έχουν άραγε επίγνωση του τί σημαίνει η αύξηση των μισθών; Μπορούν να φανταστούν, τι θα γίνει αν ο κατώτατος μισθός αυξηθεί μέσα σε μια νύχτα χωρίς να βασίζεται η άνοδος σε μια σειρά οικονομικών δεικτών; Η απάντηση είναι απλή! Οι επιχειρηματίες είτε θα διώξουν το επόμενο πρωί τους εργαζομένους τους, είτε θα κλείσουν την επιχείρησή τους σε χρόνο – ρεκόρ. Έπειτα, θα αρχίσει η γκρίνια και η μιζέρια για την αύξηση της ανεργίας και της μαύρης εργασίας. Μαζί τους θα καταλήξει και η χώρα στο χείλος του γκρεμού, όπως ακριβώς βρέθηκε την περασμένη δεκαετία.

Ανάλογα παραδείγματα υπάρχουν πολλά και είναι χαρακτηριστικό ότι αν σταματήσεις έναν σημαντικό αριθμό νέων, αλλά και μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων, στο δρόμο και τους κάνεις ορισμένες ερωτήσεις, όπως «Τί είναι το ΑΕΠ; Τί «μετράει»; Τί είναι το εμπορικό έλλειμα;», οι απαντήσεις της συντριπτικής πλειοψηφίας πιστεύω ότι θα είναι απογοητευτικές.

Ωστόσο, πρόκειται για βασικές έννοιες, τις οποίες πρέπει να γνωρίζει κανείς για να είναι σε θέση να διακρίνει τον λαϊκιστή από τον ρεαλιστή. Για να ξέρει ο πολίτης ότι ο μισθός δεν μπορεί να αυξηθεί ξαφνικά στα 880 ευρώ (ένας τυχαίος αριθμός) με έναν νόμο και ένα άρθρο… Γιατί, οι ευκαιρίες, και όχι τα επιδόματα μιζέριας (!), που οφείλει να προσφέρει ένα κοινωνικό κράτος στους ευάλωτους πολίτες μπορούν να είναι αποτέλεσμα μόνο μιας στιβαρής και υγιούς οικονομίας. Μαζί

Ποια είναι η λύση λοιπόν; Ένα πρώτο βήμα είναι η δημιουργία υποχρεωτικού μαθήματος με έννοιες μικροοικονομίας και μακροοικονομίας σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, αντικαθιστώντας μαθήματα τα οποία δεν προσφέρουν τίποτα περισσότερο από το να γεμίζουν τις ώρες στα σχολικά προγράμματα. Η κατάκτηση της γνώσης μέσω του εκσυγχρονισμού του προγράμματος σπουδών είναι το μοναδικό αντίβαρο κατά του λαϊκισμού. Μαζί

Ας κάνουμε μια προσπάθεια να καταλάβουμε τον κεντρικό ρόλο που έχει η οικονομία στη ζωή μας. Ας εφοδιάσουμε τους εαυτούς μας με βασικές γνώσεις, οι οποίες θα μας βοηθήσουν να λάβουμε σοφότερες αποφάσεις, τόσο σε επίπεδο νοικοκυριού, όσο και σε εθνικό επίπεδο μέσα από την ψήφο μας. Ας προβληματιστούμε! Μαζί