Γράφει ο Ιωάννης Δεληγιαννίδης
Περάσανε 13 αδικαίωτα έτη για τρεις άνθρωποι, εκ των οποίων μία έγκυος, οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους στις 5 Μαΐου 2010 από βόμβες μολότοφ σε υποκατάστημα τράπεζας, στη διάρκεια πορείας κατά του Α’ Μνημονίου. Marfin
Την 5η Μαΐου 2010 στα πλαίσια γενικής απεργίας πραγματοποιήθηκε πορεία προς τη Βουλή από τη ΓΣΕΕ, το ΑΔΕΔΥ και το ΠΑΜΕ. Λίγες ημέρες νωρίτερα, η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε ανακοινώσει αυστηρά μέτρα οικονομικής λιτότητας για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που είχε ξεσπάσει στις αρχές του 2010. Η πορεία στην Αθήνα αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες που έχουν καταγραφεί στην πρόσφατη ιστορία της Ελλάδας, με τον αριθμό των διαδηλωτών να εκτιμάται μεταξύ 200.000 και 250.000. Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης υπηρετούσε ως Υπουργός Προστασίας του Πολίτη εκείνη την περίοδο. Marfin
Όπως συμβαίνει συχνά, ανάμεσα στους δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές, υπήρχαν και εκείνοι που δεν ήθελαν να διαμαρτυρηθούν αλλά να σκοτώσουν. Οι δράστες του εμπρησμού αντιλήφθηκαν την επίθεσή τους ως έναν τρόπο να προκαλέσουν οικονομική καταστροφή και να δείξουν την αποστροφή τους για την τραπεζική συστοιχία που θεωρούσαν υπεύθυνη για την κρίση.
Η κατάσταση ξεφεύγει όταν άγνωστοι κουκουλοφόροι αποκόπηκαν από την πορεία και κατευθύνθηκαν προς το υποκατάστημα της τράπεζας Marfin – Egnatia όπου στεγάζονταν επί της οδού Σταδίου 23. Εκεί, οι «γνωστοί- άγνωστοι» πέταξαν βόμβες μολότοφ και εύφλεκτο υλικό στο νεοκλασικό κτήριο, την ώρα όπου οι υπάλληλοι της τράπεζας εργαζόντουσαν κανονικά, αν και τα συνδικαλιστικά τους όργανα είχαν κηρύξει απεργία. Marfin
Οι φλόγες εξαπλώθηκαν με τρομακτική ταχύτητα και το κτίριο καταστράφηκε σε λίγες ώρες, παρά της επίμονες προσπάθειες της πυροσβεστικής να κατασβήσουν τη φωτιά ήταν μάταιες. Νεκροί ανασύρθηκαν -δυστυχώς- η Αγγελική Παπαθανασοπούλου, 32 ετών (έγκυος 4 μηνών), ο Επαμεινώνδας Τσάκαλης, 36 ετών και η Παρασκευή Ζούλια, 35 ετών. Αυτοί εγκλωβίστηκαν από τις φλόγες στον 3ο όροφο του κτιρίου, με αποτέλεσμα να πεθάνουν από ασφυξία. Marfin
Το συμβάν έγινε γρήγορα γνωστό σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και σχολιάστηκε από διάφορους Έλληνες πολιτικούς. Ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου αποκάλεσε το περιστατικό «ωμή δολοφονική ενέργεια». Το ΚΚΕ χαρακτήρισε το γεγονός ως «έγκλημα με στόχο την τρομοκράτηση του λαού και τη συκοφαντική του αγώνα για την ανατροπή των μέτρων και της αντιλαϊκής πολιτικής». Η εφημερίδα Ριζοσπάστης επίσης ανέφερε ότι ήταν καλά στημένη προβοκάτσια. Διάφορες αναρχικές ομάδες καταδίκασαν το γεγονός ως αντικοινωνική βία, ενώ ένα μέλος της ΣΠΦ (αναρχική τρομοκρατική οργάνωση) χαρακτήρισε το γεγονός ως παράπλευρη απώλεια.
Οι αρχές ξεκίνησαν έρευνες για τον εντοπισμό των υπαιτίων του εμπρησμού, ωστόσο η διαδικασία αντιμετώπισε δυσκολίες καθώς οι δράστες κατάφεραν να καλύψουν τα ίχνη τους. Τελικά, το 2013, τρία διευθυντικά στελέχη της τράπεζας κατηγορήθηκαν για φόνο από αμέλεια τριών υπαλλήλων, πρόκληση σωματικών βλαβών σε άλλους 21 υπαλλήλους, για πολλαπλές παραλείψεις στα μέτρα πυρασφάλειας και στην εκπαίδευση του προσωπικού. Παρόλα αυτά, η ταυτότητα των αυτουργών της επίθεσης δεν έχει ταυτοποιηθεί μέχρι σήμερα. Marfin
Εις μνήμη των θυμάτων της τραγωδίας τοποθετήθηκε στην είσοδο του νεοκλασικού κτηρίου, μία μαρμάρινη τιμητική πλάκα, της οποίας τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 9 Μάϊου 2020 παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, του τότε Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και της τέως προέδρου του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής Φώφη Γεννηματά. Στην συγκεκριμένη πλακέτα τα θύματα αναγράφονται ως «Θύματα του τυφλού μίσους που γεννά ο διχασμός».
Σε αυτό το συγκινητικό γεγονός, δεν έλειψαν και οι αντιδράσεις των υπόλοιπων κομμάτων, κυρίως της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, που θεωρούσε την κίνηση αυτή μικροκομματικές στοχεύσεις και υποκρισία της τότε κυβέρνησης ΝΔ.
Αναμφίβολα, ο εμπρησμός της Τράπεζας Marfin αποτυπώθηκε ως ένα δυσάρεστο κεφάλαιο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Παρά τον πόνο και την απώλεια που προκλήθηκε, χρησιμοποιείται ως μάθημα για την ανάγκη ενότητας, συνοχής και αντοχής σε δύσκολες καταστάσεις. Ως υπενθύμιση σε εμάς τους πολίτες, τη σημασία της αλληλεγγύης και της προσπάθειας για ανασυγκρότηση και ανάκαμψη, ανεξαρτήτως των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε στη καθημερινή μας ζωή.