Γράφει η Νάσια Λάμπρου

Με αφορμή τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ στις 8 Σεπτεμβρίου πολλοί Έλληνες και Κύπριοι θυμήθηκαν τα γεγονότα που έλαβαν μέρος στην Κύπρο το 1952. Παγκόσμια, επικρατεί ένα κύμα θρήνου και ματαιοδοξίας αφού η δυναμική μορφή της βασίλισσας άφησε την δική της ιστορία στην Βρετανία όλα αυτά τα χρόνια και όχι μόνο. Όμως δεν παύει πίσω από μια εμβληματική προσωπικότητα να υπάρχουν κάποιες άτυχες και λανθασμένες επιλογές . Για την Κύπρο αυτές οι επιλογές βάφτηκαν με αίμα. Κύπρος

Στις 2 Ιουνίου του 1952 ,όταν η Ελισάβετ Β’ ορκίστηκε στο βρετανικό κράτος η Κύπρος είχε μόλις απελευθερωθεί από την τουρκική κυριαρχία και σταδιακά έμπαινε υπό την επίβλεψη των Βρετανών. Όπως ήταν τότε λογικό ,η Κύπρος έτρεφε μεγάλες προσδοκίες ότι η Βρετανία θα μεριμνούσε για την ένωση της με την Ελλάδα όραμα που αρκετά χρόνια ταλάνιζε τους Κύπριους. Οι Βρετανοί ωστόσο έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας και διοργάνωναν διάφορες οργανώσεις για να τιμήσουν την νέα βασίλισσά που εκτείνονταν σε όλη την Κύπρο.

Στην Πάφο, στο «Ιακώβειο Γυμναστήριο», ανάρτησαν την αγγλική σημαία. Αυτό εξόργισε τους μαθητές, οι οποίοι οργάνωσαν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, απαιτώντας την αφαίρεση της σημαίας από την πύλη του σχολείου τους. Ένας από τους τολμηρούς ήταν και ο νεαρός Ευαγόρας Παλλικαρίδης ο οποίος και αφαίρεσε την σημαία από το σχολείο. Ο Ευαγόρας συνελήφθη αλλά στην συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος. Δυστυχώς όμως λίγο καιρό αργότερα λόγω μεταφοράς όπλων ήρθε πάλι στο στόχαστρο των Άγγλων. Συνελήφθη ξανά και καταδικάστηκε σε θάνατο .

Η κρίσιμη στιγμή έφτασε. Η Βασίλισσά έχει την επιλογή να δώσει χάρη στον Ευαγόρα Παλλικαρίδη και να αποτρέψει την θανάτωση του . Όλες οι ελληνικές δυνάμεις καθώς ακόμα και απλοί πολίτες απαιτούν να δοθεί μια λύση. Η βασίλισσα απλώς δεν απάντησε και έτσι ο 19χρονός νέος βρέθηκε απαγχονισμένος μέσα στο κελί του. Ήταν ο νεαρότερος αλλά και ο τελευταίος αγωνιστής που απαγχονίστηκε από τους Άγγλους.

Ακολουθεί ενδεικτικά ένα ποίημα που έγραψε ο Ευαγόρας Παλλικαρίδης όσο ακόμα ήταν ζωντανός υπό αγγλική επίβλεψη.  

Παλιοί συμμαθηταί,

Αυτή την ώρα κάποιος λείπει ανάμεσά σας, κάποιος που φεύγει αναζητώντας λίγο ελεύθερο αέρα, κάποιος που μπορεί να μη τον ξαναδείτε παρά μόνο νεκρό. Μην κλάψετε στον τάφο του, Δεν κάνει να τον κλαίτε. Λίγα λουλούδια του Μαγιού σκορπάτε του στον τάφο. Του φτάνει αυτό ΜΟΝΑΧΑ.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια

να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.

Θ΄ αφήσω αδέλφια συγγενείς, τη μάνα, τον πατέρα

μεσ΄ τα λαγκάδια πέρα και στις βουνοπλαγιές.

Ψάχνοντας για τη Λευτεριά θα ΄χω παρέα μόνη

κατάλευκο το χιόνι, βουνά και ρεματιές.

Τώρα κι αν είναι χειμωνιά, θα ΄ρθει το καλοκαίρι

Τη Λευτεριά να φέρει σε πόλεις και χωριά.

Θα πάρω μιαν ανηφοριά θα πάρω μονοπάτια

να βρω τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά.

Τα σκαλοπάτια θ΄ ανεβώ, θα μπω σ΄ ενα παλάτι,

το ξέρω θαν απάτη, δεν θαν αληθινό.

Μεσ΄ το παλάτι θα γυρνώ ώσπου να βρω τον θρόνο,

βασίλισσα μια μόνο να κάθεται σ΄ αυτό.

Κόρη πανώρια θα της πω, άνοιξε τα φτερά σου

και πάρε με κοντά σου, μονάχα αυτό ζητώ.

Γειά σας παλιοί συμμαθηταί. Τα τελευταία λόγια τα γράφω σήμερα για σας. Κι όποιος θελήσει για να βρει ένα χαμένο αδελφό, ένα παλιό του φίλο, ας πάρει μιαν ανηφοριά ας πάρει μονοπάτια να βρει τα σκαλοπάτια που παν στη Λευτεριά. Με την ελευθερία μαζί, μπορεί να βρει και μένα. Αν ζω, θα μ΄ βρει εκεί.

---

Η Ελισάβετ δεν έδωσε ποτέ χάρη για κανέναν από τους καταδικασθέντες σε θάνατο Ελληνοκύπριους αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Σε αυτό το σημείο να αναφερθεί ότι, η Εθνική Οργάνωσις Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) ήταν ελληνοκυπριακή, εθνικιστική και αντάρτικη οργάνωση που έδρασε κατά τη χρονική περίοδο 1955-1959 στην Κύπρο, με διακηρυγμένο σκοπό την αυτοδιάθεση της Κύπρου, την απαλλαγή από τη βρετανική αποικιοκρατία και τελικά την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Κάποια χρόνια αργότερα η βασίλισσα επισκέφτηκε ξανά την Κύπρο αλλά οι αντιδράσεις προς αυτήν διόλου θετικές ήταν.

Κατά την παραμονή της στο νησί έγιναν πολλές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Της πέταξαν πέτρες και αυγά. Ανάμεσα στους διαδηλωτές βρισκόταν και ο γιατρός Χάρης Αριστείδου, ο οποίος δεν δίστασε να σπάσει το τζάμι της λιμουζίνας της που ήταν σταθμευμένη στον αστυνομικό σταθμό Λεμεσού .Ακόμα ιδιαίτερη αναφορά αξίζουν ο Καραολής και ο Δημητρίου και οι δύο αγωνιστές της ΕΟΚΑ που επίσης δεν έλαβαν χάρη από την Βασίλισσα και εκτελέστηκαν το 1956.Η εξέγερση στην Κύπρο είχε ως αποτέλεσμα να βασανιστούν με πολύ άγριο και βάναυσο τρόπο τουλάχιστον 14 νεαροί Κύπριοι και κατόπιν να δολοφονηθούν από τις βρετανικές δυνάμεις.

Όσο λοιπόν και αν επικρατεί σε όλο τον κόσμο ένα κύμα συμπαράστασης προς την Βρετανία αυτές τις ημέρες για τον χαμό της βασίλισσας Ελισάβετ Β’ ,ποτέ δεν πρέπει να ξεχαστούν οι συνειδητές αποφάσεις της ίδιας που οδήγησαν την Κύπρο σε έναν θρήνο δίχως τελειωμό. Η Κύπρος, διεκδικούσε το δικαίωμα της για ανεξαρτησία και αντ’ αυτού έλαβε ένα κύμα μίσους και αδιαφορίας από την Αγγλία στα πιο κρίσιμα χρόνια της ιστορίας της.

Διαβάστε περισσότερα: Κύπρος Ελισάβετ

Κύπρος Κύπρος Κύπρος Κύπρος Κύπρος Κύπρος Κύπρος