Γράφει ο Άγγελος Τσιρώνης ακ1495

Ο γάμος, η υιοθεσία, το διαζύγιο και η διατροφή είναι μερικά ευαίσθητα κοινωνικά και νομικά ζητήματα, την επιμέλεια των οποίων έχει αναλάβει ο ελληνικός Αστικός Κώδικας στο τέταρτο κατά σειρά βιβλίο, σε αυτό του οικογενειακού δικαίου. Στα άρθρα 1346-1694 ο έλληνας νομοθέτης έχει προσπαθήσει να δώσει μια αποτελεσματική και δίκαιη λύση για όσα θέματα ανακύπτουν από τις οικογενειακές σχέσεις. 

Ένα ζήτημα που ανακύπτει συχνά είναι  η διακοπή της συμβίωσης χωρίς να έχει εκδοθεί ακόμα το διαζύγιο, καθώς αρκετά ζευγάρια δεν μπορούν πλέον να συνυπάρξουν, είτε λόγω εύλογης αιτίας, όπως η απιστία, η αναγκαστική μετακόμιση σε άλλη πόλη λόγω εργασίας, η παρεμβατική συμπεριφορά των γονιών των συζύγων στον γάμο κλπ, είτε επειδή το συναισθηματικό κομμάτι έχει πλέον χαθεί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν τσακωμοί,  πράγμα που δηλώνει ότι ο γάμος οδεύει προς την λύση του.

Παρόλα αυτά ο έλληνας νομοθέτης προβλέπει στον Αστικό Κώδικα, ότι κατά την διάρκεια της διάστασης ανακύπτει η υποχρέωση παροχής διατροφής από τον έναν σύζυγο στον άλλον. Η παροχή του διαζυγίου διαφέρει ανά περίπτωση, ανάλογα με το ποιος διέκοψε τη συμβίωση και με το αν υπήρχε εύλογη αιτία.

Στην πρώτη περίπτωση, αν ο δικαιούχος, δηλαδή ο οικονομικά ασθενέστερος διέκοψε την συμβίωση, καθώς υπήρχε εύλογη αιτία, όπως απιστία ή ψυχασθένεια του συζύγου, τότε δικαιούται πλήρη διατροφή κατά την πρώτη παράγραφο του άρθρου 1391ΑΚ η οποία ορίζει ότι: «Αν ο σύζυγος διέκοψε την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία, η διατροφή που του οφείλεται από τον άλλον πληρώνεται σε χρήμα και προκαταβάλλεται κάθε μήνα». 

Αντιθέτως αν ο δικαιούχος διέκοψε την συμβίωση χωρίς να υπάρχει εύλογη αιτία, εγκαταλείποντας για παράδειγμα η γυναίκα τον σύζυγό της με τον εραστή της, τότε δεν υφίσταται καθόλου διατροφή κατά την ΑΚ1391 παράγραφος 1. Αν τώρα ο υπόχρεος, δηλαδή ο οικονομικά ισχυρότερος, διακόψει τη συμβίωση, εγκαταλείποντας για παράδειγμα την σύζυγό του με την ερωμένη του, τότε οφείλει πλήρη διατροφή κατά την ΑΚ1391 παράγραφος 1.

Αναφορικά με την τέταρτη περίπτωση, αν δηλαδή ο οικονομικά ισχυρότερος διέκοψε την συμβίωση τότε πρέπει να διακρίνουμε αν ο λόγος διακοπής ήταν υπαίτιος, για παράδειγμα υπήρχε απιστία του άλλου συζύγου, ή ανυπαίτιος, για παράδειγμα ο άλλος σύζυγος έπασχε από ψυχασθένεια. Στην δεύτερη υποπερίπτωση ο υπόχρεος σύζυγος οφείλει να καταβάλει πλήρη διατροφή αναφορικά με τις διατάξεις του ΑΚ1391.

Στην πρώτη υποπερίπτωση όμως, δηλαδή αν ο λόγος διακοπής ήταν υπαίτιος, τότε ο υπόχρεος σύζυγος οφείλει ελαττωμένη διατροφή κατά την διάταξη ΑΚ1392 εδάφιο 2 η οποία ορίζει την αναλογική εφαρμογή της ΑΚ1495, περιεχόμενο της οποίας είναι το εξής: «οι κατιόντες και οι ανιόντες δικαιούνται μόνο τη στοιχειώδη διατροφή, που περιλαμβάνει τα απολύτως αναγκαία για τη συντήρηση, αν υπέπεσαν απέναντι στον υπόχρεο διατροφής σε παράπτωμα που δικαιολογεί την αποκλήρωσή τους».

Κατά την γνώμη μου η εφαρμογή αυτή είναι προβληματική. Είναι παράλογο ο οικονομικά ισχυρότερος σύζυγος να οφείλει διατροφή στον άλλο σύζυγο σε περίπτωση απιστίας. Η απιστία θεμελιώνει έναν υπαίτιο λόγο χωρισμού ενώ παράλληλα δηλώνει ασέβεια και προσβολή προς τον σύζυγο. Μάλιστα σε άλλες χώρες η μοιχεία θεωρείται ποινικό αδίκημα, υπερβολή μεν, πραγματικότητα δε. Όταν ο υπόχρεος σύζυγος καταβάλει έστω και μειωμένη διατροφή στον δικαιούχο μετά από την απιστία είναι σαν να τον επιβραβεύει για την πράξη του.

Το γεγονός όμως ότι η απιστία δεν θεωρείται -πλέον- άδικη πράξη κατά το ελληνικό δίκαιο, είναι αυτό που επιτρέπει στον Έλληνα νομοθέτη να διατυπώσει το άρθρο AK1495ΑΚ κατά αυτόν τον τρόπο. Σε άλλες περιπτώσεις άδικων πράξεων κατά τον νόμο, ο δικαιούχος δεν θα λάμβανε το ποσό που του αναλογούσε από κάποια παροχή. Αν για παράδειγμα ένα παιδί σκότωνε τον πατέρα του για να τον κληρονομήσει δεν θα λάμβανε ούτε ένα ευρώ από την κληρονομιά του, καθώς θα διέπραττε κατά αυτόν τον τρόπο μια άδικη πράξη (αδικοπραξία) και θα ήταν παράλογο αν ο νόμος ευνοούσε έναν δολοφόνο με το να του επιτρέψει να λάβει την περιουσία του ανιόντα του. 

Από τα παραπάνω συνάγεται η μοναδική παραφωνία της διάταξης του άρθρου ΑΚ1495, που δημιουργεί προβληματισμούς και εγείρει ερωτήματα.  Μία μέση λύση που θα μπορούσε να δοθεί θα ήταν η προσθήκη ερμηνευτικής δήλωσης στο εν λόγω άρθρο, η οποία θα όριζε ότι σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης από τον οικονομικά ισχυρότερο για υπαίτιο λόγο, τότε ο τελευταίος δεν οφείλει καθόλου διατροφή προς τον οικονομικά ασθενέστερο.

Διαβάστε περισσότερα: ακ1495 ακ1495 ακ1495 ακ1495

ακ1495 ακ1495