Η Δύση, έχει τις αντοχές;

Γράφει ο Χάρης Τσιαμπάζης

Ο -νέος- ψυχρός πόλεμος είναι μια απτή πραγματικότητα, επίσης όμως πραγματική είναι η ανάγκη να διασφαλιστούν η ειρηνική συμβίωση και η σταδιακή εξομάλυνση του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων.

ΕΛΑ
ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ

Από τον φούρνο στην κατάψυξη και ξανά πάλι. Αυτή την ασυνεπής εικόνα συνάγει ο πολίτης που παρακολουθεί τις διεθνείς και εγχώριες αναλύσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον -νέο- ψυχρό πόλεμο. Τη μία η Δύση ενώνεται για να ανταπεξέλθει στην πίεση των αυταρχισμών, την άλλη η Δύση διακλαδώνεται και συμφιλιώνεται με την αδυναμία της. Πίσω από αυτό το πηγαινέλα δεν βρίσκονται μόνο εμφανείς διαφορετικές απόψεις, αλλά και η ανησυχία που υπάρχει για τις επιπτώσεις που έχει η παράταση του πολέμου στην εσωτερική κοινωνική και πολιτική ζωή των δυτικών χωρών.

Γι’ αυτό άλλωστε μαζί με την ανησυχία επιστρατεύεται και ο κίνδυνος της «κούρασης» . Οι δυτικοί πολίτες «κουράστηκαν» λέει από τον πόλεμο, και δυσανασχετούν από τις οικονομικές συνέπειες, τον πληθωρισμό, την τιμή της βενζίνης, κλπ. Θα ήθελαν ένα γοργό τέλος. Λογικό και αποδεκτό. Δεν τους το δίνει όμως ο Πούτιν, καθώς οι νίκες στο Ντονμπάς φαίνεται προς το παρόν να του ανοίγουν περισσότερο την όρεξη παρά να τον χορταίνουν.

Οι αιτήσεις άνοιξαν!

Γίνε αρθρογράφος στο Pnyka Press!
Είναι αρκετή η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης;

Δεν τους το δίνουν ούτε οι Ουκρανοί, τουλάχιστον όσο ευελπιστούν ότι θα έχουν την εξοπλιστική βοήθεια από τη Δύση. Και ευτυχώς είναι λιγότεροι οι «κουρασμένοι» Δυτικοί που φτάνουν να υποστηρίξουν ανοιχτά και απερίφραστα «ας σταματήσουμε την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία». Η διπλωματική στόχευση για κατάπαυση του πυρός και ειρηνική διευθέτηση αποτελεί επιτακτική ανάγκη και μακάρι να πετύχει. Υπό την προϋπόθεση όμως ότι «δεν θα ταπεινώνει την Ουκρανία», για να αντιστρέψουμε τη γνωστή ρήση του Μακρόν. Ειδάλλως επιβραβεύει τον εισβολέα και ανοίγει τον ασκό του Αιόλου στο διεθνές σύστημα.

Είναι απόλυτα κατανοητό ότι οι ρίξεις στις δυτικές κοινωνίες είναι αληθινές, και οξύνθηκαν όχι μόνο από τον πόλεμο αλλά και από τη συσσώρευση των προβλημάτων που δημιούργησαν οι παρελθοντικές κρίσεις, η οικονομική του 2008 και η πανδημία του 2020. Όμως, η αναζήτηση μιας ηλιαχτίδας στο σκοτάδι από τη μεριά της Δύσης δεν μπορεί να γίνει με την επίκληση της δικής της «κόπωσης». Όχι μόνο για λόγους ηθικής αλλά και για ιδιαίτερους ωφελιμιστικούς λόγους.

Δημιουργεί την εντύπωση ότι η κρίση είναι παροδική, συσκοτίζει τον μακροχρόνιο χαρακτήρα της, δεν προετοιμάζει τους πολίτες για τις δυσκολίες, και συνεπώς υπονομεύει τις ίδιες τις προσπάθειες που η ίδια η Δύση πρέπει να καταβάλει ώστε να κρατηθεί στον -νέο- ανταγωνισμό. Όντως, η εισβολή του καθεστώτος του Πούτιν στην Ουκρανία υποδεικνύει μια ιστορικών διαστάσεων σχισμή στην παγκόσμια σκηνή. Δεν πρόκειται για μια πρόσκαιρη όξυνση που θα απορροφηθεί γρήγορα μετά το τέλος των μαχών, ούτε ο Κόσμος και η Ευρώπη θα επιστρέψουν στην παλαιότερη «κανονικότητα».

Ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων, η κούρσα των εξοπλισμών, οι υβριδικοί πόλεμοι παντός είδους, οι εθνικισμοί και οι λαϊκισμοί θα δομήσουν την παγκόσμια σκηνή για αρκετά χρόνια και θα δοκιμάζουν εσωτερικά τη συνεκτικότητα των δυτικών κοινωνιών. Γνωρίζουμε ότι η νεώτερη δημοκρατική πολιτική είναι μυωπική, η όρασή της είναι βραχεία, πηγαίνει συνήθως ως την επόμενη εκλογική μάχη. Το ρίσκο όμως τώρα είναι μακροπρόθεσμο. Και το στοίχημα είναι αν οι δυτικές και ευρωπαϊκές πολιτικές ηγεσίες και οι διάφοροι διαμορφωτές της κοινής γνώμης θα καταφέρουν να εντάξουν τη σύντομη διάρκεια του ουκρανικού πολέμου στον επιμήκη χρόνο του μαραθωνίου που έχει να τρέξει η Δύση στη νέα φάση.

Η -νέα- σχέση της Δύσης με τον Κόσμο δεν μπορεί να είναι ούτε η ακριβής, ούτε όμως η παραίτηση λόγω <<κόπωσης>>. Θα είναι πράγματι χαμένη από χέρι η Δύση, και ειδικά η Αμερική, αν κυνηγήσει τη θέση της στη νέα εποχή με πυξίδα τη νοσταλγία της ισχύος που είχε κάποτε. Δεν μπορεί να ελπίζει ότι θα «αποκαταστήσει» ή θα «ανακτήσει» την προηγούμενη ηγεμονική της θέση, ούτε ότι θα «εξάγει τη δημοκρατία» στον υπόλοιπο Κόσμο. Απεναντίας, έχει ελαττωθεί το γεωπολιτικό, οικονομικό και ιδεολογικό της βάρος.

Η ισχύουσα παγκόσμια έλλειψη ασφάλειας και επικινδυνότητα οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην υποχώρηση της ελκτικότητας του δυτικού κόσμου και της αμερικανικής ισχύος ειδικότερα. Οι θεωρητικοί και οι ιστορικοί των κοσμοσυστημάτων της νεοτερικής εποχής έχουν υποστηρίξει ότι οι μεγάλοι πόλεμοι και οι μεγάλες αναστατώσεις φανερώνονται στις μεταβατικές εποχές κρίσης ηγεμονίας και δραστικής αλλαγής των διεθνών συσχετισμών. Τέτοια περίοδο διανύουμε. Υπ’ αυτή την έννοια, ο οδηγός για τη Δύση δεν είναι η νοσταλγία, αλλά η ομαλή προσγείωσή της σε έναν Κόσμο πολυκεντρικό.

Όλα αυτά δεν σημαίνουν ούτε υποχωρητικότητα ούτε ψευτο-ειρηνισμό απέναντι των ακραίων επιθετικών συμπεριφορών όπως είναι ο πόλεμος του Πούτιν. Σημαίνουν όμως ότι δεν είναι μοιραίο η διεθνής πολιτική να ενταχθεί σε έναν νέο διπολισμό ΗΠΑ – Κίνας. Ο -νέος- ψυχρός πόλεμος είναι μια απτή πραγματικότητα, επίσης όμως πραγματική είναι η ανάγκη να διασφαλιστούν η ειρηνική συνύπαρξη και η βαθμιαία εξομάλυνση του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων. Υπάρχουν άλλωστε οι αντικειμενικές προϋποθέσεις. Επιπλέον με τους ανταγωνισμούς, η αλληλεξάρτηση των χωρών παραμένει πυκνή, η παγκοσμιοποίηση δεν καταρρέει όπως συχνά λέγεται, και οικουμενικές προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή και ο έλεγχος των πυρηνικών εξοπλισμών γίνονται ακόμα δραματικότερες.

Διαβάστε περισσότερα: δύση
Το ελληνικό διαβατήριο είναι το 8ο πιο ισχυρό στον κόσμο

ΑΠΘ: Εγκαταστάθηκαν τα πρώτα τουρνικέ για ελεγχόμενη είσοδο στα Πανεπιστήμια

Μηχανήματα τουρνικέ εγκαταστάθηκαν στις εισόδους του κτιρίου Διοίκησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).

Ψηφιακή στρατηγική στην Ε.Ε. και στην Ελλάδα: Κατά πόσο είναι εφικτή;

Σύνοδος του NATO & αλλαγή στάσης ΗΠΑ: Τι σημαίνουν για την Ελλάδα;

Σε κάθε περίπτωση, και με τα λεγόμενα του Kenneth Waltz, να είναι πιο επίκαιρα από ποτέ, η ελληνική εξωτερική και αμυντική πολιτική, οφείλει να είναι προετοιμασμένη για κάθε ενδεχόμενο

Δημοκρατία


Τι είναι το brexit δύο χρόνια μετά;

Πάνω από δύο χρόνια έχουν περάσει από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το γνωστό σε όλους μας Brexit.

How to … Δυτικά Βαλκάνια

Τα Δυτικά Βαλκάνια πριν 19 χρόνια στην σύνοδο της Θεσσαλονίκης ξεκινούσαν την πορεία τους για το ευρωπαϊκό όνειρο. Δύο δεκαετίες σχεδόν μετά, κοντεύουν να φτάσουν στην Κίνα..


Τι έχει αλλάξει στον τομέα της Υγείας τα τελευταία 2 χρόνια;

Σημαντικές αλλαγές στην κοινωνική πολιτική του έκανε το 2022 το Υπουργείο Υγείας καθώς ήρθαν στη Βουλή σημαντικά νομοσχέδια.

Avatar photo
Χάρης Τσιαμπάζης
Άρθρα: 7