Γράφει η Αντιγόνη Μάρε
Τον τελευταίο μήνα έχουν σημειωθεί τέσσερις γυναικοκτονίες στην Ελλάδα. Με αξιοσημείωτη και αρνητική καταγραφή ήδη 18 γυναικοκτονίες για το έτος 2021.Και το ερώτημα που πλανάται στην δημόσια σφαίρα είναι το εξής: εάν θα πρέπει η όχι να αλλάξει το νομικό πλαίσιο και να αναγνωριστούν οι δολοφονίες γυναικών λόγω του φύλου τους ως απόρροια της πατριαρχίας και ως φυσικό επακόλουθο την έξαρση του φαινόμενο των γυναικοκτονιών στην Ελλάδα.
ΕΛΑ
ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΜΑΣ
Τι ισχύει σήμερα;
Όπως έχει ειπωθεί από διάφορους νομικούς κύκλους, το να αναγνωριστεί ότι υπάρχει δόλος στη δολοφονία μιας γυναίκας επειδή είναι γυναίκα δεν συνιστά την τυποποίηση ενός καινούργιου αδικήματος. Ωστόσο το ίδιο το αδίκημα ανθρωποκτονίας από πρόθεση, όταν προκύπτει ότι τελείται λόγω ότι το θύμα είναι γυναίκα και ο θύτης συνήθως άνδρας( πρώην/νυν σύζυγος, πρώην/νυν σύντροφος) θα πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά. Χωρίς να εννοείται βαρύτερη ποινή, καθώς ήδη η ανθρωποκτονία τιμωρείται με ποινή ισόβιας κάθειρξης αλλά αυτό που χρήσει και απαιτείται είναι μια νέα οπτική, ένα «άλλο βλέμμα», τόσο από τον Νομοθέτη όσο και από την Δικαιοσύνη και από το σύνολο των κρατικών θεσμών.
Τι θα μπορούσε να γίνει;
Η νομική αναγνώριση του όρου της γυναικοκτονίας, πέρα από την προσθήκη ενός Ειδικού Ποινικού άρθρου στο Νομικό και Ποινικό κώδικα, θα μπορούσε να γίνει με άλλους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι η εισαγωγή ενός στο ισχύον άρθρο 299ΠΚ επιβαρυντική περίσταση ή σύμφωνα με το άρθρο 79 ΠΚ, να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη αυτός ο παράγοντας, το φύλο δηλαδή του θύματος, η σχέση του με το δράστη και οι περιστάσεις τις οποίες τελέστηκε το έγκλημα.
Βέβαια ακόμη και εάν πραγματοποιηθεί η τροποποίηση στο Ποινικό κώδικα για τον όρο γυναικοκτονία, απαιτείται και μια σειρά λήψης αποφάσεων και ειδικής μέριμνας σε άλλους τομείς , ώστε να αποφευχθεί και να αναχαιτισθεί η έμφυλη βία. Διότι η γυναικοκτονία ως αίτιο της έμφυλης βίας δεν αποτελεί γεγονός είναι ένας κεραυνός εν αιθρία μέσα σε μια κοινωνία. Είναι αποτέλεσμα πολλών ,μικρών ή μεγάλων και συστηματικών μορφών έμφυλης βίας.
Ένα ζήτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί είναι η έλλειψη επίσημων στατιστικών , οι δολοφονίες γυναικών καταγράφονται και αναλύονται μόνο από την δημοσιογραφική κάλυψη και από γυναικείες οργανώσεις (diotima.org), από την ερευνά τους προκύπτει ότι υπήρξαν θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Σύμφωνα με την Πανευρωπαϊκή έρευνα του FRA (2014), σε ποσοστό 13% οι γυναίκες στην Ευρώπη δέχονται σωματική, ψυχολογική λεκτική η σεξουαλική βία από τον σύντροφό τους ή το σύζυγό τους ή από μέλη της οικογένειάς τους.
Συνεπώς αυτό που αντιλαμβάνεται ένα θύμα που έχει δεχτεί τις ψυχολογικές και οικονομικές επιπτώσεις είναι ότι έχει να αντιμετωπίσει μια έλλειψη υποστηρικτικού πλαισίου, ώστε να δοθεί το κίνητρο για να καταγγείλει μια γυναίκα την ενδοοικογειανική βία την οποία δέχεται. Όμως αυτό που συμπεραίνουμε ακόμη και σήμερα είναι ότι τα θύματα όταν πηγαίνουν να καταγγείλουν τη βία την οποία υποβάλλονται, έχουν να αντιμετωπίσουν ακατάλληλες/αντιεπαγγελματικές συμπεριφορές από τα αστυνομικά όργανα λόγω έλλειψης γνώσεων του νομικού πλαισίου ή λόγω έμφυλης αναπαραγωγής στερεοτύπων.
Η περίπτωση της δολοφονημένης γυναίκας στη Ζάκυνθο είναι ένα παράδειγμα που το επιβιώνει με τις καταγγελίες στις οποίες προέβη στο αστυνομικό τμήμα Ζακύνθου, χωρίς να έχουν το κατάλληλο αποτέλεσμα και αυτό ήταν να σώσουν την ίδια της τη ζωή, με συνέπεια να προστεθεί στη μαύρη λίστα των γυναικοκτονιών.
Σε ό,τι αφορά τη σχετική νομοθεσία, στη χώρα μας υπάρχει ένα παράδοξο. Ενώ ο Ποινικός κώδικας διαθέτει ένα επαρκές νομικό οπλοστάσιο που αν αξιοποιηθεί καταλλήλως μπορεί να λειτουργήσει τόσο κατασταλτικά όσο και προληπτικά για την πάταξη του φαινομένου και να ικανοποιήσει και την αντίστοιχη κοινωνική ανάγκη.
Πιο συγκεκριμένα, ο νόμος 3500/2006 περί ενδοοικογενειακής βίας, όπως ισχύει σήμερα, η πρόσφατη τροποποίηση του αδικήματος του άρθρου 336 ΠΚ όπου εντάχθηκε και ο ορισμός του εγκλήματος του βιασμού που βασίζεται στην απουσία της συναίνεσης, η επικύρωση της Σύμβασης της Κων/πολης (ν.4531/2018) σύμφωνα με την οποία ποινικοποιούνται πλέον μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, που ως πρόσφατα δεν αναγνωρίζονταν νομικά ως τέτοιες (παρενοχλητική παρακολούθηση -stalking, ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων κ.ο.κ.), όλα τα παραπάνω νομικά κείμενα καταγράφουν αναλυτικά τις περισσότερες μορφές έμφυλης βίας που κατά κανόνα προηγούνται χρονικά μιας γυναικοκτονίας.
Αυτήν ακριβώς τη νομοθεσία θα πρέπει συνεπώς και τα ελληνικά Δικαστήρια να αξιοποιήσουν καταλλήλως κατά το έπακρο, χωρίς να υπάρχει η σχετικοποίηση της έμφυλης βίας σε συνδυασμό με τις χρόνιες προκαταλήψεις, που πολλές φορές δυστυχώς οδηγούν σε μια βαθιά αίσθηση ατιμωρησίας των δραστών και σε επανέκθεση των θυμάτων σε κίνδυνο.
Συμπεράσματα
Η έκφραση «Το σπίτι είναι πολλές φορές το πιο επικίνδυνο μέρος για μια γυναίκα», έχει ειπωθεί, όχι αδίκως, ιδίως σε μια περίοδο αναγκαστικού εγκλεισμού αλλά και σε μια περίοδο, όπου οι περιορισμοί από την πανδημική κρίση έχουν αρθεί. Αυτό που πρέπει να μην λησμονούμε και να επιμένουμε είναι η βελτίωση της θέσης των γυναικών στο δημόσιο λόγο και να αντιληφθούμε ότι εν έτη 2022 μια γυναίκα δεν νιώθει ενώ θα έπρεπε να νιώθει ασφαλής και στον ιδιωτικό αλλά και στο δημόσιο χώρο.
Είναι επιτακτική ανάγκη να αναγνωρίσουμε και να αποδεχτούμε ότι μια γυναικοκτονία είναι το αποκορύφωμα της προϋπάρχουσας έμφυλης βίας, την οποία το θύμα έχει βιώσει κατ’ επανάληψη και συστηματικά, κατά κανόνα από τους ανθρώπους που θα έπρεπε, καταρχήν, να εμπιστεύεται.
Πηγή 1, Πηγή 2
Διαβάστε περισσότερα: Γυναικοκτονίες
Κόσμος, κίνηση, ουρές από ανθρώπους και από αμάξια, ένα αχανές σμήνος ανθρώπων που αναμένουν την έξοδό τους από την «γκρίζα» πόλη της Αθήνας.
Μπορεί το ίδιο σου το φύλο να είναι ο μεγαλύτερος σου φόβος;
Πολλές φορές, οι ίδιες οι γυναίκες εύχονται να μην είχαν γεννηθεί γυναίκες προκειμένου να απαλλάσσονταν από τα δεινά, τα οποία υφίστανται λόγω του φύλου τους.
Νέα μελέτη για την κλιματική αλλαγή – Ένα δυσοίωνο μέλλον
Oι ακραίες καιρικές συνθήκες και βαθμοί θερμοκρασίας, που ευνοούν την έναρξη των πυρκαγιών, γίνονται όλο και πιο συχνές στην περιοχή της Μεσογείου
Ο -νέος- ψυχρός πόλεμος είναι μια απτή πραγματικότητα, επίσης όμως πραγματική είναι η ανάγκη να διασφαλιστούν η ειρηνική συμβίωση και η σταδιακή εξομάλυνση του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων.
Το ελληνικό διαβατήριο είναι το 8ο πιο ισχυρό στον κόσμο
Το ελληνικό, όπως και το αυστραλιανό βρίσκονται στην όγδοη θέση, μαζί, με τον Καναδά, την Τσεχία και τη Μάλτα, προσφέροντας πρόσβαση χωρίς βίζα σε 185 προορισμούς.
ΑΠΘ: Εγκαταστάθηκαν τα πρώτα τουρνικέ για ελεγχόμενη είσοδο στα Πανεπιστήμια
Μηχανήματα τουρνικέ εγκαταστάθηκαν στις εισόδους του κτιρίου Διοίκησης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
Τι είναι το brexit δύο χρόνια μετά;
Πάνω από δύο χρόνια έχουν περάσει από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το γνωστό σε όλους μας Brexit.
