Γράφει ο Σταύρος Τζοΐτης Εύζωνες
Οι γνωστοί σε όλους τσολιάδες.
Με τον επιβλητικό βηματισμό τους χτυπούν τα πόδια τους για να ακούν οι πρόγονοί μας ότι ζούμε ελεύθεροι. 365 μέρες τον χρόνο 24 ώρες το 24ωρο στέκονται αγέρωχοι για να αποδίδουν τιμές στους νεκρούς ήρωες στο μνημείο του άγνωστου στρατιώτη και το Προεδρικό Μέγαρο. Η ιστορία ξεκινά στις 12 Δεκεμβρίου 1868 με την σύσταση ενός μάχιμου και ταυτόχρονα συμβολικού τάγματος του Ελληνικού Στρατού. Οι ονομασίες πολλές μέχρι και σήμερα, ενώ με την ίδρυση της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας πήρε την τελική ονομασία “Προεδρική Φρουρά”. Οι “επίλεκτοι” του Ε.Σ. θα πρέπει να πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις και για να έχει την τιμή να φορέσει την παραδοσιακή ενδυμασία θα πρέπει να περάσει από σκληρή εκπαίδευση. Εύζωνες
Φορούν ακόμη την ίδια φορεσιά που φορούσαν οι οπλαρχηγοί και οι αγωνιστές στην Επανάσταση του 1821 ως ένδειξη τιμής και υπερηφάνειας. Πίσω από την βαριά ενδυμασία κρύβονται επίσης βαρυσήμαντα νοήματα. Το λευκό πουκάμισο συμβολίζει την αγνότητα των αγώνων για την λευτεριά, η φουστανέλα έχει 400 δίπλες όσες και τα χρόνια σκλαβιάς της Ελλάδας, ενώ πάνω της κρέμονται λευκά και γαλάζια κρόσια τα οποία συμβολίζουν τη σημαία. Το κόκκινο μεταξωτό φάριον συμβολίζει το αίμα που χύθηκε στις μάχες, ενώ τα μαύρα κρόσια αντιπροσωπεύουν το δάκρυ και το πένθος.
Το πιο εντυπωσιακό μέρος της στολής είναι η φέρμελη, το γιλέκο δηλαδή όπου είναι κεντημένα πάνω της με λευκές και χρυσές κλωστές λαογραφικές απεικονίσεις και ταυτόχρονα υπάρχουν τα γράμματα ΧΟ από το χριστιανός ορθόδοξος. Φορούν τα χαρακτηριστικά τσαρούχια οι φούντες των οποίων χρησίμευαν στον να κρύβουν λεπίδες για να εξολοθρεύουν ευκολότερα τον εχθρό στις μάχες σώμα με σώμα, ενώ κατά άλλους συντελούσαν στο να κρατούν ζέστα για τα πόδια των στρατιωτών. Κατά μέσο όρο το κάθε τσαρούχι ζυγίζει 3,5 κιλά.
Ο χαρακτηριστικός ήχος του βηματισμού τους οφείλεται στα καρφιά που φέρουν κάτω από τα τσαρούχια και είναι ανάλογα με το μέγεθος από 60 έως 120. Δερμάτινη ζώνη, είναι η ζώνη του Εύζωνα όπου συγκρατούν τις φυσιγγιοθήκες και την θήκη της Ξιφολόγχης. Οι Περισκελίδες, είναι 100% βαμβακερές και οι Εύζωνες χρησιμοποιούν συνολικά τέσσερις (δύο για κάθε πόδι) για να υπάρχει τέλεια εφαρμογή και εικόνα. Εύζωνες
Βαδίζουν πάντα στον ίδιο δρόμο τον “τσαρουχόδρομο” ο οποίος συμβολίζει τον δρόμο προς την λευτεριά. Μπροστά στο κενοτάφιο του άγνωστου στρατιώτη όπου οι δύο εύζωνες έρχονται αντικριστά ενώνουν τα τσαρούχια τους και σχηματίζουν το γράμμα Π, μια γέφυρα που συμβολίζει την ισχύ όταν είναι ενωμένοι. Η χαρακτηριστική κίνηση κατά την οποία το πόδι κάνει ένα σύρσιμο, σηκώνεται και ο μηρός μαζί με το σταθερό πόδι σχηματίζει ένα τέσσερα αντιπροσωπεύει τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς.
Ανάλογα με την εποχή και την περίσταση φορούν διαφορετικές φορεσιές. Τον χειμώνα φορούν την στολή των Μακεδονομάχων, το καλοκαίρι τον χακί ντουλαμά. Τις Κυριακές στην έπαρση και υποστολή της σημαίας από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης καθώς επίσης και στις εθνικές αργίες φορούν την επίσημη ευζωνική στολή. Υπάρχουν επίσης η κρητική στολή και η ποντιακή που φοριούνται από ορισμένους εύζωνες τις Κυριακές και σε εκδηλώσεις. Στέκονται ακίνητοι και επικοινωνούν με τον παρατηρητή χτυπώντας το όπλο τους κάτω. Ένα ανοιγόκλειμα ματιών σημαίνει “ναι”, δύο σημαίνει ”όχι” ενώ τρία σημαίνουν “δεν ξέρω”.
Μπορεί αυτό που κάνουν, να φαίνεται απλό και εύκολο στην πραγματικότητα όμως δεν είναι. Πρόκειται για κάτι πολύ δύσκολο και απαιτητικό. Η εκπαίδευση που ακολουθούν είναι σκληρή και το να μείνουν εντελώς ακούνητοι για μια ολόκληρη ώρα είναι πολύ περισσότερο δύσκολο απ’ ότι φαίνεται. Μάλιστα, το βήμα τους είναι τόσο αργό, κατά την αλλαγή της Φρουράς, γιατί πρέπει να φροντίσουν ώστε να αποκατασταθεί και να προστατευτεί η κυκλοφορία του αίματός τους, μετά από τόση ώρα πλήρους ακινησίας.
