Γράφει η Χριστίνα Λάσπα
Οι θέσεις των φύλων στην κοινωνία έχουν αλλάξει δραματικά τον τελευταίο αιώνα. Οι αλλαγές που επήλθαν σημάδεψαν και αμφισβήτησαν τις υποχρεώσεις των ανθρώπων αλλά ταυτόχρονα αύξησαν τον αμοιβαίο σεβασμό και την συνεργασία. Η πρόοδος αυτή πιστοποιείται από την νομική κατοχύρωση της ισοτιμίας των φύλων στο ιδιωτικό και δημόσιο δίκαιο.
Η Ευρώπη γενικότερα και η Ελλάδα ειδικότερα ακολουθούν έναν άξονα στρατηγικής προκειμένου να εξαλειφθούν οι ανισότητες που ακόμα δεν έχουν αντιμετωπιστεί. Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Κομισιόν αλλά και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών υποθέσεων της Ελλάδας, η καταπολέμηση της έμφυλης βίας πρέπει να ανατραπεί άμεσα και διεξοδικά.
Η υποτίμηση και η υποβάθμιση του γυναικείου φύλου είναι απόρροια των στερεοτύπων που δημιουργήθηκαν με την άνοδο των πατριαρχικών κυβερνήσεων, σε συνάρτηση με το χαμηλό βιοτικό και μορφωτικό επίπεδο που συνεχίζει μέχρι και σήμερα να επικρατεί σε διάφορες χώρες της Δύσης και της Ανατολής. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται πως προωθούνται η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών αλλά και η ισότιμη αντιμετώπισή τους σε όλους τους τομείς.
Η σημαντικότερη αλλαγή που έχει πραγματοποιηθεί παρατηρείται στον εργατικό τομέα κυρίως. Σημαντικά παραδείγματα άνισης εργατικής μεταχείρισης αποτελούν το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλλων, η ανύπαρκτη ηγετική θέση των γυναικών στο επαγγελματικό πεδίο η οποία έχει ως συνέπεια την εξέγερση των ασθενών ομάδων για την έναρξη μιας ισότιμης μισθοδοσίας και παροχής ίσων ευκαιριών.
Στην Ελλάδα, το θέμα της ισότητας των φύλων δεν φαίνεται να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά καθώς βρίσκεται στην τελευταία θέση κατάταξης μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συγκεκριμένα στη χώρα μας παρατηρείται η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των κρατών μελών στο ποσοστό απασχόλησης των γυναικών που ανέρχεται σε 49% ενώ των ανδρών σε 70%.
Η διάκριση αυτή έχει συνέπειες και στην επαγγελματική ιεραρχία καθώς μόνο ένα στα τέσσερα ανώτερα διευθυντικά στελέχη στην Ελλάδα είναι γυναίκες. Ανάλογη είναι και η μισθολογική ανισότητα η οποία είναι και πάλι εις βάρος των γυναικών διότι το ποσό των μισθών τους είναι πολύ μικρότερο συγκριτικά με αυτό των ανδρών, γεγονότα που αποδεικνύονται από τις στατιστικές μελέτες του Eurostat. ανισότητες ανισότητες ανισότητες
Εκτός από την οικονομική ανισότητα υπάρχει και η κοινωνική, καθώς η εγκυμοσύνη η επιθυμία δημιουργίας οικογένειας είναι κάτι αρνητικό για τους εργοδότες που τους ωθεί να προσλαμβάνουν άντρες για την κάλυψη του εργατικού δυναμικού στις περισσότερες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Αντίθετα στον δημόσιο τομέα τα κριτήρια επιλογής εργαζομένων είναι περισσότερο αντικειμενικά και γίνονται βάσει εκπαιδευτικών και επαγγελματικών προσόντων.
Οι κοινωνικές πιέσεις που ασκούνται στο γυναικείο φύλο για την καριέρα, την μητρότητα και την θρησκεία συνεχώς αναπαράγονται και τα στερεότυπα δεν παύουν να υπάρχουν ποτέ. Μια πρόσφατη περίπτωση που συγκλόνισε το διακρατικό σύστημα ήταν η εν ψυχρώ δολοφονία της Mahsa Amini στο Ιράν επειδή δεν φορούσε με τον κοινωνικά αποδεκτό τρόπο το hijab. Αυτό αποτέλεσε την αφορμή για την εξέγερση των γυναικών όλου του κόσμου προκειμένου να εξαληφθούν τα κατάλοιπα των πατριαρχικών στερεοτύπων αλλά και η αφορμή για την αφύπνηση του δυτικού κόσμου πως η αντιμετώπιση της ανισότητας των φύλλων πρέπει να είναι προτεραιότητα των χωρών.
Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων έχει θέσει την ανάγκη να υπάρξει ισότητα των φύλων. για να βοηθήσει στο κλείσιμο του χάσματος των αμοιβών ανάμεσα στα 2 φύλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να εισάγει τη μισθολογική διαφάνεια. με αυτό τον τρόπο οι επιχειρήσεις τα δεσμεύονται νομικά να δημοσιοποιούν τις αμοιβές των εργαζομένων τους. ο πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων επιδιώκει επίσης την η ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής να υπάρχει το δικαίωμα σε μια δίκαιη ισορροπία γονικής άδειας και πιο ευέλικτου εργασιακού περιβάλλοντος. . Αυτό έχει υιοθετηθεί από τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη μέλη πρέπει να το ενσωματώσουν στην εθνική νομοθεσία μέχρι το 2022.
Στην Ελλάδα του 2023 συνεχίζουν να υπάρχουν έμφυλες ανισότητες, όπως υπάρχουν και σε μια ήπειρο οικονομικά και μορφωτικά ανεπτυγμένη σαν την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για ένα ζήτημα παγκόσμιας κλίμακας που αντί να καλυτερεύει δείχνει να εξελίσσεται στο αντιστρόφως ανάλογο. Ο εικοστός πρώτος αιώνας πρέπει να διακατέχεται από κράτη συνεργασίας, κοινωνικής αποδοχής, και αλληλοσεβασμού αλλά και από κράτη που προστατεύουν τα μέλη τους και τα απαλλάσσουν από έμφυλες αγκυλώσεις, ανισότητες και κοινωνικούς αποκλεισμούς. Κάθε είδος εκμετάλλευσης, βίας και ανισοτιμίας πρέπει να διώκονται νομικά και τα κατακρίνονται κοινωνικά.