Γράφει η Σίσσυ Πολιτοπούλου
Δημοσιονομική Πολιτική:
Με τον όρο δημοσιονομική πολιτική εννοείται η πρακτική της είσπραξης κρατικών εσόδων και οι δαπάνες του κράτους. Ουσιαστικά είναι η πολιτική που ρυθμίζει και διαχειρίζεται τα έσοδα και τα έξοδα, ή αλλιώς τις δαπάνες του δημοσίου. Η δημοσιονομική πολιτική εφαρμόζεται με ευθύνη της εκάστοτε κυβέρνησης και συνήθως γίνεται με την αύξηση ή την μείωση της άμεσης ή της έμμεσης φορολογίας. Έτσι αποφασίζει να αυξήσει τον έμμεσο φόρο (κοινώς ΦΠΑ) για να βρει χρήματα αμέσως, ή προσθέτει έναν επιπλέον φόρο που δεν υπήρχε παλιότερα, όπως τον ΕΝΦΙΑ, είδος άμεσου φόρου.
Η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική είναι οι βασικές στρατηγικές που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα μιας χώρας για την προώθηση των οικονομικών της στόχων. Ο συνδυασμός αυτών των πολιτικών επιτρέπει στις αρχές αυτές να κρατούν τον πληθωρισμό σε λογικά επίπεδα, 2% –3% και και την αύξηση της απασχόλησης, την αύξηση του ΑΕΠ στο 2% –3% και το ποσοστό ανεργίας κοντά στο 4% –5%
Νομισματική Πολιτική:
Με τον όρο νομισματική πολιτική αναφερόμαστε σε όλες εκείνες τις ενέργειες που μια κεντρική τράπεζα πραγματοποιεί, προκειμένου να επιτύχει στόχους μακροοικονομικής πολιτικής, εξασφαλίζοντας την σταθερότητα των τιμών και την συναλλαγματικής ισοτιμίας, ενώ επίσημοι στόχοι της αποτελούν και την σταθερή οικονομική ανάπτυξη και χαμηλή ανεργία. Στη ζώνη του ευρώ η πιο σημαντική απόφαση που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τη νομισματική πολιτική συνήθως αφορά τα βασικά επιτόκια.
Στην περίπτωση της ΕΚΤ, ο στόχος της νομισματικής πολιτικής είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών, δηλαδή η διατήρηση του πληθωρισμού στο 2% μεσοπρόθεσμα. Η νομισματική πολιτική μπορεί να είναι επεκτατική ή περιοριστική. Στην επεκτατική πολιτική αυξάνεται η ποσότητα του χρήματος στην αγορά, ενθαρρύνοντας την οικονομική ανάπτυξη, ενώ ως περιοριστική νοείται η πολιτική που μειώνει την ποσότητα χρήματος στην αγορά.
Πως οι δύο αυτές πολιτικές επηρεάζουν την ζώνη του ευρώ;
Η νομισματική και η δημοσιονομική πολιτική είναι δύο σημαντικοι πυλώνες που συμβάλλουν στην υγιή διατήρηση της οικονομίας. Και οι δύο επηρεάζουν την οικονομία, αλλά με διαφορετικούς τρόπους. Ωστόσο, η αλληλεπίδραση αυτών των πολιτικών είναι σημαντική για την έκβαση τόσο της οικονομίας, όσο και των κρίσεων που αντιμετωπίζει. Η σταθερότητα των τιμών και μια ισορροπημένη οικονομία είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Έτσι λοιπόν, για την ομαλή λειτουργία της οικονομίας οι δυο αυτές έννοιες πρέπει να είναι στενά συντονισμένες. Αυτό, ωστόσο, δεν καθίσταται πάντα εύκολο ή εφικτό. Και αυτό, διότι εντός της ευρωζώνης η μια λειτουργεί ανεξάρτητα από την άλλη. Η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα ασκεί ενιαία νομισματική πολιτική για τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Αλλά η εθνική κυβέρνηση καθεμιάς από αυτές τις χώρες εφαρμόζει τη δική της δημοσιονομική πολιτική. Είναι εύλογο να επισημανθεί ότι κατά το παρελθόν, σε περιπτώσεις που οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονταν υπό τον πλήρη έλεγχο της κυβέρνησης, οι τιμές ήταν εύκολο να ξεφύγουν από κάθε έλεγχο.
Η κοινωνία μας βέβαια αλλάζει, και με αυτή αλλάζει και ο τρόπος λειτουργίας της οικονομίας. Η παγκοσμιοποίηση και η μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αποτέλεσαν την αφετηρία για μια μακρά περίοδο ασθενούς οικονομίας. Ο πληθωρισμός ήταν πολύ χαμηλός σε πολλές οικονομίες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της ζώνης του ευρώ.
Απαντώντας σε αυτές τις προκλήσεις, η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα επέλεξε να μειώσει τα επιτόκια και να υιοθετήσει καινούργια εργαλεία, με στόχο να διατηρήσει τις τιμές της αγοράς σταθερές. Σε περιπτώσεις που τα επιτόκια είναι αρκετά χαμηλά, οι τράπεζες έχουν μικρά περιθώρια στήριξης της αδύναμης αυτής οικονομίας. Σε τέτοιες καταστάσεις, το πιο σημαντικό και αποτελεσματικό εργαλείο δεν είναι άλλο από τις δαπάνες του κράτους. Με τις δαπάνες η οικονομία επαναφέρεται και ο πληθωρισμός αγγίζει τα επίπεδα που ικανοποιούν τους στόχους της ΕΚΤ.
Σε τέτοιες δύσκολες περιόδους, η κοινή προσπάθεια και συνεργασία των δυο αυτών πολιτικών κρίνεται απαραίτητη, ενώ η αλληλεπίδραση της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής στο μέλλον εξαρτάται από την κατάσταση της οικονομίας. Δηλαδή, από τις καλές ή μη επιδόσεις των επιτοκίων της εκάστοτε χώρας.
Διαβάστε περισσότερα: Δημοσιονομική νομισματική
Όσα μας προκάλεσαν αηδία τις τελευταίες ημέρες
Οι ευαίσθητοι και ψυχοπονιάρηδες αλληλέγγυοι με το καταγγελτικό ύφος τώρα κρύβονται πίσω από λέξεις που τις έχουν κάνει σημαία της εμετικής τους ουδετερότητας.
Πυρηνικά: Τα 5 σημεία που προοικονομούν τον εφιάλτη
Σήμερα κλείνουμε έναν ολόκληρο μήνα πολέμου. Μην σας ξενίζει το α’ πληθυντικό πρόσωπο. Αυτός ο πόλεμος είναι και δικός μας. Απλά δεν έχει φτάσει στην αυλή μας (ακόμα).
Έρχονται ριζικές αλλαγές στα Πανεπιστήμια
Κινητικότητα στα πανεπιστήμια με το ελληνικό Erasmus, καλύτερη σύνδεση με την αγορά εργασίας, υποστήριξη φοιτητικής επιχειρηματικότητας
