Γράφει ο Αναστάσιος Αραϊλούδης
Ένα ζήτημα που έχει αποκτήσει διαχρονική διάσταση είναι η υποβαθμισμένη κατάσταση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) . Η ελλιπής χρηματοδότητηση και η υποστελέχωση του συστήματος υγείας έχει επιφέρει θανατηφόρες και τραυματικές επιπτώσεις στους πολίτες, στους ασθενείς ακόμη και στο ίδιο το προσωπικό ιδίως κατά την διάρκεια της πανδημίας. Η πρόσφατη τραγωδία στη Κω όπου μια 63χρονη απεβίωσε σε καρότσα αγροτικού λόγω της έλλειψης ασθενοφόρων στο νησί υπενθυμίζει και τονίζει με κεφαλαία το πρόβλημα που επικρατεί.
Η κατάσταση του ΕΣΥ στα νησιά
Τίθεται λοιπόν το εξής ερώτημα: η έλλειψη ασθενοφόρων στην Κω αποτελεί ένα τοπικό πρόβλημα ή προεκτείνεται σε όλη την επικράτεια και ενδεχομένως αναδεικνύει κάποια ουσιώδη άγνοια της εκάστοτε κυβέρνησης για την πραγματικότητα που επικρατεί; Αξίζει να αναφερθεί ότι το προαναφερόμενο δυστύχημα δεν ήταν το μοναδικό που είχε γίνει τα τελευταία χρόνια.
Όπως αναφέρει και ο κ. Μάρκος Σκουφάλος –Δημοτικός Σύμβουλος Επικεφ. Λ. Συσπέιρωσης- σε μία συνέντευξη του για δικό του συμβάν που είχε καταρρεύσει λόγω αδιαθεσίας και είχε μεταφερθεί με ΙΧ, πως υπήρξαν 2 θανάτοι σε διάστημα 6 μηνών λόγω έλλειψης ενεργών ασθενοφόρων στην Χίο του 2022. Σήμερα, στην Χίο σύμφωνα με τον Δημοτικό Σύμβουλο υπάρχουν γύρω στα 10 ασθενοφόρα και από αυτά βρίσκεται σε υπηρεσία 1 καθώς δεν υπάρχει το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.
Σε άλλα νησιά όπως στο νησί της Λήμνου δεν υπάρχει αναισθησιολόγος και κατά την διάρκεια του χρόνου ανεξαιρέτως εποχής στον τομέα της παθολογίας υπάρχει ένας μόνο παθολόγος σε υπηρεσία. Προσλήψεις στο ΕΚΑΒ δεν έχουν πραγματοποιηθεί από το 2016 και είναι απαραίτητο να προσθεθεί πως ανάμεσα στις περιοχές τα νησιά που είναι εξοπλισμένα με 1 μόνο ασθενοφόρο είναι οι: Χίος, Σύρος, Λήμνος, Ικαρία, Μύκονος, Πάρος, Ίος, Σαντορίνη , Τήνος, Θάσος, Σκιάθος , Κάλυμνος, Μοίρες Ηρακλείου, Κως, Κύθηρα, Κάρπαθος, Σητεία, Λευκάδα, Ιεράπετρα, Νάξος σύμφωνα με το «ΕΘΝΟΣ».
Για την παρούσα κατάσταση του ΕΣΥ έχει να πει ο πρόεδρος Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος πως: «Το εθνικό μας σύστημα, δηλαδή ο κρατικός τομέας έχει μια ζωή 40 ετών και έχει πολλαπλά προβλήματα συσσωρευμένα. Και αυτό το οποίο συμβαίνει αυτή τη χρονική στιγμή ότι στη στελέχωση του υπάρχουν μόνο άνθρωποι οι οποίοι., συνάδελφοι δηλαδή που είναι είτε κοντά στα 60 και λίγο πάνω από αυτά, είτε πολύ νέοι δηλαδή στη φάση του ειδικευόμενου και λείπουν οι μεσαίες ηλικίες για τις οποίες αποδεικνύεται άκρως απωθητικό.»
Η κατάσταση που επικρατεί στα νησιά είναι μακροχρόνια, τα παροπλισμένα ασθενοφόρα, οι συνεχείς μετακινήσεις ιατρικού προσωπικού και οι γενικότερες ελλείψεις στα κέντρα υγείας αποτελούν καθημερινότητα. Η αληθινή κατάσταση του ΕΣΥ φάνηκε και κατά την περίοδο της πανδημίας με το ιατρικό προσωπικό να εργάζεται υπερωρίες στην πρώτη γραμμή, με την ύπαρξη ράντζων στα νοσοκομεία λόγω έλλειψης ΜΕΘ, όλα τα προηγούμενα αποτελούν εικόνες που αμφισβητούν την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα. Παρόλο που πραγματοποιήθηκε συνεργασία του δημοσίου τομέα με τον ιδιωτικό για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της πανδημίας οι συνθήκες ήταν πλήρως δυσχερείς.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Όσον αναφορά την διαχείριση πανδημιών, ένα ζήτημα το οποίο δεν είναι κέντρο ενδιαφέροντος σήμερα όμως είναι άξιο αναφοράς ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο τελέστη η διεθνής συμφωνία για την πρόληψη και την ετοιμότητα έναντι των πανδημιών όπου αν συμφωνηθεί από τις χώρες μέλη του ΠΟΥ η τελική απόφαση , το μέσο θα είναι νομικά δεσμευτικό και αναπόσπαστο μέρος του καταστατικού του ΠΟΥ και θα αποσκοπεί στην βέλτιστη προσπάθεια του κοινωνικού συνόλου σε παγκόσμιο επίπεδο.
Αυτό σημαίνει ότι το κάθε κράτος δεν θα «αφήνεται» στην δική του μοίρα μόνο, εάν προκύψει ξανά μία πανδημία τέτοιου μεγέθους. Γίνεται εμφανές ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται ουσιαστικές προσπάθειες και εγχειρήσεις για την ενίσχυση των εθνικών συστημάτων υγείας.
Ωστόσο λίγο πριν την πανδημία στις 15/1/2019 τέθηκε ένα κοινοβουλευτικό ερώτημα από τον κ. Κώστα Χρυσογόνο στο οποίο περιγράφεται η τότε επικρατούσα κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία με υπερωρίες προσωπικού, κενών οργανικών θέσεων ιατρών και νοσηλευτών και η εν γένει σοβαρή υποστελέχωση των τμημάτων του ΕΣΥ και ερωτάται, πως σκοπεύει η επιτροπή να αντιμετωπίσει το εν προκειμένω ζήτημα.
Μετά από 3 μήνες, η κ. Thyssen εξ ονόματος της Ε.Ε. απαντάει πως για την επιτροπή ήταν γνωστή η κατάσταση παρ’ όλα αυτά η αντιμετώπιση της αποτελούσε «αποκλειστική αρμοδιότητα των εθνικών αρχών» και δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι ο τομέας της υγείας στην Ελλάδα υποστηρίζεται με ποσό σχεδόν 330 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης αθροιστικά.
Με βάση τα παραπάνω προς επιρρωνύεται η διαχρονική διάσταση του ζητήματος και αναδεικνύεται ξανά η υποστήριξη της Ε.Ε. προς το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ). Συνεπώς γιατί αποτυγχάνουν να αναπτύξουν ένα σταθερό ΕΣΥ; Γιατί η χώρα μας βρίσκεται στις πρώτες θέσεις διασποράς των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων («Candida auris») όπως παρατηρείται και κάτω;
Σύμφωνα με μία έρευνα του Ινστιτούτου Πολιτικών Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών με τίτλο «Ο αντίκτυπος της υποεπένδυσης στο Φάρμακο και τις Υπηρεσίες Υγείας» η Ελλάδα βαπτίζεται μια χώρα η οποία δεν θυμίζει κράτος πρόνοιας όπως μπορεί να έχω αναφέρει και σε προηγούμενο άρθρο. Στην Ευρώπη, οι Έλληνες δηλώνουν την χαμηλότερη ικανοποίηση με ποσοστό 45% από το εθνικό σύστημα υγείας (ΕΣΥ) ενώ σε άλλες χώρες όπως Ισπανία, Δανία και Ελβετία τα ποσοστά κυμαίνονται από 91% εώς και 96,5%.
Σχετικά με τις κατά κεφαλή δημόσιες δαπάνες στο σύνολο τους, συγκριτικά με την αύξηση στο μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. κατά 16,7% η Ελλάδα σημειώνει μείωση κατά 22,8%. Η παραπάνω έρευνα διακρίνεται για την αναλυτικότητα της καθώς συλλέγει καλύπτει μία περίοδο 60 χρονών (1960-2021).
Συνεπώς, όσα TikTok/Instagram reels δημοσιεύσουν ορισμένοι πολιτικοί αρχηγοί προσπαθώντας να ανταποδείξουν την πραγματικότητα και πιο συγκεκριμένα την διάλυση του Ε.Σ.Υ. με επιφανειακές αυξήσεις των δημόσιων δαπανών στον τομέα της υγείας θα βρίσκονται εκεί ερευνητές, ταλαιπωρημένο ιατρικό προσωπικό με φωνή και τα ηχηρά δυστυχήματα στα ελληνικά νησιά που θα φέρνουν την αλήθεια στην επιφάνεια.
