Brain drain Vs Brain gain

Γράφει η Κυριακή Στεργιάδου Brain drain

Το φαινόμενο της φυγής ανθρώπινου κεφαλαίου δεν είναι ξένο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά αντιθέτως γνωρίζει αυξητική τάση. Δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά γενικότερα τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες από τις οποίες μεταναστεύει σημαντικό ποσοστό του εξειδικευμένου δυναμικού τους προς τις αναπτυγμένες στην προσπάθεια εύρεσης εργασίας αντάξιας των ικανοτήτων του. Πρόκειται λοιπόν, για το  φαινόμενο «διαρροής εγκεφάλων» , όπως ονομάζεται στα ελληνικά και αφορά στην μετανάστευση ατόμων μορφωμένων εργάσιμης ηλικίας στην διαδικασία βελτίωσης του βιοτικού τους επιπέδου, των συνθηκών εργασίας και των απολαβών. 

Στην περίπτωση του ελληνικού κράτους αποδημούσε και εξακολουθεί να αποδημεί σημαντικός αριθμός νέων κυρίως ατόμων απόφοιτων πανεπιστημίων για την επαγγελματική αποκατάσταση που παρέχει το εξωτερικό. Καλύπτονται οι ηλικίες 15-64 και οι πιο κρίσιμες 25-44. 

Τι προκαλεί την αθρόα εκροή χιλιάδων Ελλήνων στις χώρες  του Εξωτερικού; 

Δυστυχώς, στην Ελλάδα το παραγωγικό μοντέλο είναι στρεβλό και η ελληνική οικονομία και κοινωνία  αντιμετωπίζει παραγωγικές και διαρθρωτικές αδυναμίες με συνέπεια τις μέτριες απολαβές προς άτομα πεπαιδευμένα και τις ανθυγιεινές (όχι πάντα) συνθήκες εργασίας, όταν καθίσταται εφικτή η εύρεση απασχόλησης. Συν τοις άλλοις επικρατούν και οι κοινωνικές νόρμες που θέλουν την  μετανάστευση ως σωτήρια λύση σε κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες, παρουσιάζοντας τον απόδημο ελληνισμό «φτασμένο» και ανώτερο. Brain drain

Πρέπει να σημειωθεί ότι το 2003-2008 μετανάστευσαν 236.000 άτομα, ενώ στην περίοδο της οικονομικής κρίσης (2010-2015) 610.000 άτομα, δηλαδή διπλασιάστηκε το ποσοστό. Μέχρι σήμερα εκδηλώνεται θετική στάση από τους Έλληνες στην προοπτική φυγής εκτός της χώρας τους  ελπίζοντας σε ένα καλύτερο επαγγελματικό μέλλον αντάξιο των προσδοκιών τους και των ικανοτήτων τους. Brain drain

Οι συνέπειες του brain drain αφορούν στην όξυνση του δημογραφικού προβλήματος, το έντονο δημοσιονομικό κόστος (καθ’ότι δαπανούνται χρήματα από το ελληνικό κράτος για την εκπαίδευση – πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια – των πολιτών που μεταναστεύουν) και τις κενές θέσεις εργασίας. Στην τελευταία συνέπεια εγκολπώνεται το οξύμωρο του πράγματος, από τη μία τα νεαρά άτομα μεταναστεύουν λόγω αδυναμίας εύρεσης εργασίας και από την άλλη η τόσο έντονη μετανάστευση δημιουργεί έλλειψη  προσωπικού και κενές θέσεις απασχόλησης. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Διότι, τα τελευταία έτη υφίσταται μία διόγκωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με αποτέλεσμα την δημιουργία πολλών επιστημόνων χωρίς η ίδια η οικονομία να δύναται να απορροφήσει όλο αυτό το εργατικό δυναμικό. Έτσι, οι θέσεις εργασίας για πεπαιδευμένα άτομα είναι ελάχιστες και και  δημιουργούνται μαζικές μεταναστεύσεις, οι οποίες αλλάζουν τα δεδομένα στο εσωτερικό της χώρας. 

Ωστόσο, το φαινόμενο του brain drain για πολλούς νοείται ως brain gain. Δεν είναι λίγα τα άτομα που υποστηρίζουν ότι η χώρα ευνοείται από την μετανάστευση νέων ανθρώπων και  επιδεικνύουν μία αισιόδοξη οπτική στις εξελίξεις. 

Συγκεκριμένα, γνωστή είναι η θέση που θέλει τη μετανάστευση ως ικανή ευκαιρία για αύξηση των επενδύσεων από τους Έλληνες ομογενείς και άρα, την αύξηση του εμβάσματος στη χώρα. Επιπλέον, αξιοποιούνται οι γνώσεις που αποκομίζουν οι μετανάστες από την χώρα προέλευσής τους, όταν και αν επιστρέψουν. 

Με νύξεις στον αρχαιοελληνικό πολιτισμό και τα επιτεύγματά του αναφέρουν ότι η Ελλάδα δύναται να  αποκτήσει και πάλι κύρος εξαιτίας των έξυπνων ατόμων που φεύγουν, οι οποίοι χάρη στις γνώσεις τους μπορούν να αυξήσουν την αναγνωρισιμότητα της χώρας. 

Βέβαια, κάθε φαινόμενο αντιμετωπίζεται διαφορετικά από όσους το βιώνουν έτσι, και η οικονομική μετανάστευση νοείται μεν από κάποιους οδυνηρή από άλλους δε ωφέλιμη. Ωστόσο, αν και η πλειονότητα συμφωνεί στο αρνητικό της κατάστασης είναι εφικτή η αξιοποίηση (brain circulation)  της διασποράς και της μετατροπής της σε ωφέλιμη συνθήκη για το κράτος προέλευσης. Πώς γίνεται αυτό; 

Με την παγίωση των μεταναστεύσεων είναι πιο προσιτές οι διακρατικές συμφωνίες και συνεργασίες με την υπογραφή των ανάλογων συμβολαίων που ωφελούν τις χώρες προέλευσης και αποδοχής από κοινού. 

Καταλαβαίνουμε έτσι, ότι το brain drain είναι ένα μεγάλης εμβέλειας θέμα που αφορά το ελληνικό κράτος (και εν γένει τα αναπτυσσόμενα κράτη) στην προσπάθεια προσωπικής ευημερίας των ατόμων και των οικογενειών τους, αν και όπως αναφέρθηκε το φαινόμενο αυτό πλαισιώνεται από  εναλλακτικές οπτικές που νοούν την εκροή μορφωμένων ατόμων ως εισροή ποικίλλων ευκαιριών ανάπτυξης.

Οι απόψεις των αρθρογράφων δεν απηχούν την άποψη της συντακτικής ομάδας ούτε του Pnyka Org. 

Μάθετε περισσότερα εδώ

Διαβάστε περισσότερα: Brain drain

Brain drain

Οι νέες εναλλακτικές μορφές τουρισμού

Με τον ορό εναλλακτικές μορφές τουρισμού αναφερόμαστε σε ένα νέο είδος τουρισμού που προσελκύει τουρίστες με ειδικά ενδιαφέροντα.

Όταν ο ακτιβισμός γίνεται τάση

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν πλέον ένα σημαντικό εργαλείο για τον ακτιβισμό. 

Είναι σύγχρονη η παράδοση σήμερα;

Διαβιώντας στον σύγχρονο κόσμο με τους ασθματικούς ρυθμούς ζωής και την έντονη πληροφόρηση ο όρος «παράδοση» φαντάζει μακρινός και ιδιαίτερα παρωχημένος.

Κόκκινα δάνεια

Πως η Χιλή έβαλε φρένο στον εκδημοκρατισμό

Το 62% περίπου των πολιτών απέρριψε την αντικατάσταση του υπάρχοντος Συντάγματος, κληρονομιά της δικτατορίας του Αουγούστο Πινοσέτ, προξενώντας έκπληξη στην διεθνή πολιτική σκηνή.

Ελληνική επικαιρότητα και στο βάθος κάλπες

Η επικαιρότητα στην Ελλάδα είναι τόσο μπερδεμένη που ενσαρκώνει την ατάκα  του αξέχαστου Βασίλη Αυλωνίτη: ‘’Ωρέ  που πάμε’’.

παράδοση

Ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν Πολωνικό έδαφος – 2 νεκροί

Δύο πύραυλοι έχουν χτυπήσει πολωνικό έδαφος, πολύ κοντά στα σύνορα με την Λβιβ στη δυτική Ουκρανία – Το Πεντάγωνο δεν επιβεβαιώνει ότι ρωσικοί πύραυλοι έπεσαν στο έδαφος της Πολωνίας.

Ελληνικό Σοβιέτ: Ο μεγάλος ασθενής

Πλησιάζοντας στο πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα, κανένας δεν μπορεί να διανοηθεί πως η Ελλάδα αποτελεί μια φιλελεύθερη χώρα, όπως κάποιοι την οραματίστηκαν.

Brain drain Brain drain Brain drain

Avatar photo
Κυριακή Στεργιάδου
Άρθρα: 9